આ પત્ર સોવિયત સંઘના છેલ્લા રાષ્ટ્ર પ્રમુખ મિખાઇલ ગોર્બાચેવને સોવિયત સંઘના પતન પહેલા ઈરાનના ભૂતપૂર્વ સર્વોચ્ચ નેતા આયાતુલ્લા રૂહોલ્લાહ ખોમેની દ્વારા મોકલવામાં આવ્યો હતો. આ પત્રમાં ખોમેનીએ ગોર્બાચેવને ઇસ્લામ સ્વીકારવાની અપીલ કરી હતી. નોંધનીય છે કે બુધવારે મિખાઇલ ગોર્બાચેવનું મૃત્યુ થયું હતું. વિશ્વભરના નેતાઓએ તેમના નિધન પર શોક વ્યક્ત કર્યો હતો.
એવું કહેવાય છે કે આ ચોંકાવનારો પત્ર સોવિયત સંઘના નેતા મિખાઈલ ગોર્બાચેવને 1989માં એટલે કે સોવિયત સંઘના પતનના બે વર્ષ પહેલા ઈરાનના તત્કાલીન સર્વોચ્ચ નેતા અયાતુલ્લા ખોમેનીને મોકલવામાં આવ્યો હતો. આ પત્ર ખોમેનીએ ઈરાનના પ્રતિનિધિમંડળ સાથે મોસ્કો મોકલ્યો હતો. આ પત્રમાં ખોમેનીએ ગોર્બાચેવને ઇસ્લામ સ્વીકારવાની અપીલ કરી હતી.
सोवियत संघ के आखिरी राष्ट्रपति मिखाइल गोर्बाचेव को ईरान के पूर्व सुप्रीम लीडर अयातुल्लाह रुहोल्ला खुमैनी ने 1989 में एक पत्र भेजा था. इस पत्र में उन्होंने गोर्बाचेव से इस्लाम कबूल करने की अपील की थी.#MikhailGorbachev https://t.co/vyyrudjvuU
— Zee News (@ZeeNews) September 2, 2022
ખોમેનીએ પત્રમાં લખ્યું હતું કે તે બધા માટે સ્પષ્ટ છે કે વિશ્વના પોલિટિકલ હિસ્ટ્રી મ્યુઝિયમમાં સામ્યવાદનું સ્થાન છે, કારણ કે માર્ક્સવાદ માનવતાની વાસ્તવિક જરૂરિયાતોને પૂર્ણ કરતો નથી. ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતા ખોમેનીએ આ પત્ર મિખાઈલને મોકલ્યો હતો કારણ કે તેઓ માનતા હતા કે ગોર્બાચેવે યુએસએસઆરની બાગડોર સંભાળી ત્યારથી સોવિયેત યુનિયન પરિવર્તનના સમયગાળામાં છે.
ખોમેનીએ પોતાના પત્રમાં લખ્યું છે કે તમારે સત્ય સ્વીકારવું જોઈએ. અત્યારે દેશની મુખ્ય સમસ્યા સંપત્તિ, અર્થવ્યવસ્થા કે સ્વતંત્રતા નથી પરંતુ ભગવાનમાં વિશ્વાસનો અભાવ છે. ઈશ્વરમાં શ્રદ્ધાના અભાવને કારણે પશ્ચિમનું પતન થઈ રહ્યું છે.
તેમણે આગળ લખ્યું કે સામ્યવાદનું કોઈ ભવિષ્ય નથી. જેના કારણે પશ્ચિમમાં આ દુર્ઘટના બની રહી છે. ઇસ્લામ આ સમસ્યાનો ઉકેલ છે. ખોમેનીએ લખ્યું, ‘ઈસ્લામના સર્વોચ્ચ મૂલ્યો દ્વારા વિશ્વના તમામ દેશો માટે મુક્તિનો માર્ગ ખુલશે અને માનવતાની મૂળભૂત સમસ્યાઓનું સમાધાન મળી જશે.’
નોંધપાત્ર રીતે, ગોર્બાચેવને સોવિયત સંઘના વિઘટન માટે પણ જવાબદાર માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ગોર્બાચેવના ઇરાદા સાચા હતા. તે સુધારા કરવા માંગતો હતો પરંતુ તેના કારણે તેની શક્તિ પણ જતી રહી અને સોવિયત યુનિયનના 15 ટુકડા થઈ ગયા. મંગળવારે 91 વર્ષની વયે મિખાઇલ ગોર્બાચેવનું મૃત્યુ થયું હતું.
1990 માં, તેમને શીત યુદ્ધના અંતમાં ગોર્બાચેવની ભૂમિકા માટે નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર મળ્યો. જોકે રશિયાની વસ્તીનો મોટો હિસ્સો સોવિયેત સંઘના વિઘટન માટે ગોર્બાચેવને જવાબદાર માને છે. આ સિવાય 1990ના દાયકાની શરૂઆતમાં દેશમાં આવેલી સામાજિક-આર્થિક કટોકટી માટે પણ તેમને જવાબદાર માનવામાં આવે છે.
