જૂન 8 ના રોજ, ટાઇમ્સ નાઉ પરની ચર્ચા દરમિયાન, ઇસ્લામિક ‘વિદ્વાનો’ અને સામ્યવાદી પેનલના સભ્યોએ મુસ્લિમ કટ્ટરપંથી દ્વારા શિરચ્છેદ કરવાની હાકલની નિંદા કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. ટાઈમ્સ નાઉ શો ‘ઈન્ડિયા અપફ્રન્ટ’માં એન્કર અને ચેનલના એડિટર-ઈન-ચીફ રાહુલ શિવશંકર દ્વારા હોસ્ટ કરવામાં આવ્યો હતો, જેમાં ભાજપના ભૂતપૂર્વ પ્રવક્તા નુપુર શર્માની ટિપ્પણી સામે આતંકવાદી સંગઠન અલ-કાયદા દ્વારા આપવામાં આવેલી ધમકીઓ પર ચર્ચા થઈ હતી.

એક્ટિવિસ્ટ સુશીલ પંડિત, આરિન કેપિટલના અધ્યક્ષ મોહનદાસ પાઈ, લેખક ડૉ. આનંદ રંગનાથન, સમાજવાદી યુવા સભાના ભૂતપૂર્વ રાજ્ય ઉપાધ્યક્ષ અને રાજકીય વિશ્લેષક સૈયદ મસૂદુલ હસન, AIMIMના સોશિયલ મીડિયા એડમિનિસ્ટ્રેટર અને રાજકીય વિશ્લેષક ઝુબેર મેમણ અને સામ્યવાદી નેતા અને રાજકારણી વિવેક શ્રીવાસ્તવ પણ આ ડિબેટમાં પેનલિસ્ટ તરીકે સામેલ હતા.

ચર્ચા દરમિયાન, ડૉ. રંગનાથને રાહુલને પેનલના સભ્યોને પ્રશ્ન કરવા વિનંતી કરી કે જો તેઓ કથિત નિંદાના આરોપમાં શિરચ્છેદ કરવાની હાકલની નિંદા કરે. તેમણે કહ્યું, “એકબીજા પર બૂમો પાડવાનો કોઈ અર્થ નથી. ચાલો હમણાં એક પ્રશ્ન સાથે તેને સ્પષ્ટ કરીએ. અમારી પાસે છ પેનલલિસ્ટ છે. ફક્ત અમને બધા છ લોકોને સરળ પ્રશ્ન પૂછો. ‘શું તમે ગુસ્તાખ-એ-રસૂલ કી એક હી સજા, સર તન સે જુદા’ ના નારાની નિંદા કરો છો? હા કે ના?” મોહનદાસ પાઈ અને સુશીલ પંડિતે આ નારાની નિંદા કરવામાં એક સેકન્ડ પણ લીધી ન હતી. જો કે, હસન, મેમણ અને શ્રીવાસ્તવના વિચારો અલગ હતા.

જ્યારે હસન અને મેમણે સ્પષ્ટપણે કહ્યું, “બિલકુલ નહીં”, વિવેકે કહ્યું, “કોણ અને કયા સંદર્ભમાં બોલ્યું તેના પર નિર્ભર છે.” શ્રીવાસ્તવે આ સૂત્રોચ્ચારની ખુલ્લેઆમ નિંદા કરી ન હતી.

આ પ્રકારની પ્રતિક્રિયા બાદ રાહુલે વિવેકને પૂછ્યું, “જો કોઈ એક ધર્મનું અપમાન કરે તો તેનું માથું કાપી નાખવામાં આવે તો શું તમે ઈશનિંદા કાયદાનું સમર્થન કરશો? જ્યારે કલભુર્ગી, દાબોલકર, લંકેશ અને પાનસરેએ કથિત રીતે હિંદુ ભાવનાઓનું અપમાન કર્યું હતું. શું તેઓનું પણ માથું કાપી નાખવું જોઈએ?” વિવેકે કહેવાતા રેશનાલિસ્ટો અને લિબરલ વ્યક્તિત્વો દ્વારા આપવામાં આવેલા નિવેદનોને વાજબી ઠેરવતા કહ્યું કે તેમાં તફાવત છે.

તેણે કહ્યું, “એક તફાવત છે. દાબોલકર તોફાની માણસ ન હતા. ગૌરી લંકેશ કોઈ ખલેલ પહોંચાડનાર તત્વ નહોતા. તેઓ રાષ્ટ્રના બંધારણમાં માનતા હતા. હું સામ્યવાદી છું. હું હિંદુ કે ઈસ્લામમાં માનતો નથી. પરંતુ તેમ છતાં, જો તર્કસંગતતાની શોધ કર્યા વિના વિવાદાસ્પદ ટિપ્પણી કરવામાં આવે છે. તમે મૌલાના પાસે જઈને ચર્ચા કરી શકો છો. પણ એ તમારો ઈરાદો નહોતો. તમારો ઈરાદો ઈસ્લામનું અપમાન કરવાનો અને કોમી સમસ્યા ઊભી કરવાનો હતો. મુસ્લિમોને ખરાબ રીતે બતાવો, કુરાનને ખરાબ રીતે બતાવો અને તે રીતે રાષ્ટ્રની સાંપ્રદાયિક સૌહાર્દને ખલેલ પહોંચાડે છે.”

જેમ કે વિવેકે તેમની ટિપ્પણીમાં બંધારણનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો, રાહુલે યાદ અપાવ્યું કે તે વાણીની સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતાનું વચન આપતું નથી. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે બંધારણ કોઈની પણ લાગણીઓનું અપમાન કરવાની છૂટ આપતું નથી, જેમાં તર્કવાદીઓ અથવા નાસ્તિકો પણ સામેલ છે.

વિવેકનો મુકાબલો કરતાં, ડૉ. રંગનાથને કહ્યું, “હું તેમને પૂછવા માંગુ છું, ‘શું તમે ચીનમાં એકાગ્રતા શિબિરોમાં દોઢ મિલિયન ઉઇગુર મુસ્લિમોની નજરબંધીની નિંદા કરો છો. કે ચીન તેમને બળજબરીથી નસબંધી કરી રહ્યું છે? કે ચીન તેમને ડુક્કરનું માંસ ખવડાવી રહ્યું છે. તેમને દારૂ પીવડાવતા. શું તમે નિંદા કરો છો?”

વિવેકે ચીનની નિંદા કરવાનો ઇનકાર કર્યો અને કહ્યું, “હું નિંદા નહીં કરું કારણ કે મને નથી લાગતું કે આવું થઈ રહ્યું છે. તે એક વિકસિત દેશ છે.”

મોહનદાસ પાઈએ દલીલ કરી હતી કે ઉદાર સમાજમાં ઈશનિંદા વિરોધી કાયદા માટે કોઈ જગ્યા નથી. તેમણે કહ્યું, “નિંદા વિરોધી કાયદાને ઉદાર લોકશાહીમાં કોઈ સ્થાન નથી. ચાલો તેના વિશે ખૂબ જ સ્પષ્ટ થઈએ. તે મધ્યયુગીન કાયદો છે તે સમયે લાવવામાં આવ્યો હતો જ્યારે સમાજો ધર્મશાહી તરીકે ચલાવવામાં આવતા હતા, અને ઉદાર લોકશાહીમાં તેનું કોઈ સ્થાન નથી. આપણે તેને કાયદા તરીકે ન રાખવો જોઈએ.”

તેમણે ઉમેર્યું, “જો કે, ભારતમાં આપણે કોઈપણ ધર્મની ધાર્મિક સંવેદનાઓનું રક્ષણ કરવું પડશે. આપણે સાવચેત રહેવાની જરૂર છે. કેટલાક લોકો ક્યારેક એવી વાતો કહે છે જે લોકોને નારાજ કરે છે. તેમને આવા ગુનાઓ સામે વિરોધ કરવાનો અધિકાર છે, પછી ભલે તેઓ કોઈપણ હોય. પરંતુ કોઈને પણ હિંસા ભડકાવવાનો અધિકાર નથી. કોઈને ધમકી આપવાનો અધિકાર નથી. કોઈને એ કહેવાનો અધિકાર નથી કે તેઓ તમારું ગળું કાપશે. જો તેઓ કરે છે, તો તેમને કાયદાના બળની જરૂર પડશે.” તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે જે લોકો રસ્તા પર જઈને લોકોને ધમકાવી રહ્યા છે તેમની સામે કેસ કરીને જેલમાં ધકેલી દેવા જોઈએ કારણ કે તેઓને આપણા સમાજમાં સ્થાન નથી.

જ્યારે કથિત નિંદા અંગે અન્ય લોકોને ધમકી આપતા લોકો અંગેના તેમના વિચારો વિશે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે, સુશીલ પંડિતે કહ્યું, “અન્યને ધમકાવવાથી દૂર, અમે ન્યાય માટે ત્રણ દાયકાઓથી ધીરજપૂર્વક રાહ જોઈ રહ્યા છીએ. તે કાયદા વિશે નથી, તે લોકશાહી વિશે નથી, [અને] તે વાણીની સ્વતંત્રતા વિશે નથી. હું માનું છું કે, હા, કાયદાઓ એટલા જ સારા છે કે તેનું પાલન કરવામાં આવે અને જ્યાં સુધી તે કાયદાઓનું પાલન ન કરનારાઓને કિંમત અને પરિણામો આપવા માટે એક વ્યવસ્થા હોય.” તેમણે સવાલ કર્યો કે જેમને ધમકી આપવામાં આવી રહી છે તેમને તંત્ર કેમ બચાવી રહ્યું નથી.

નુપુર શર્માનો વિવાદ

જ્ઞાનવાપી વિવાદ પર ટાઈમ્સ નાઉ પરની ચર્ચા દરમિયાન, ભાજપના ભૂતપૂર્વ પ્રવક્તા નુપુર શર્માએ મુસ્લિમ પેનલના સભ્ય સામે બદલો લેવા માટે પ્રોફેટ મુહમ્મદ પર ટિપ્પણી કરી હતી જે ભગવાન શિવને સતત અપમાનિત કરી રહ્યા હતા. અલ્ટ ન્યૂઝના મોહમ્મદ ઝુબેર દ્વારા તેણીની ટિપ્પણીઓને સંદર્ભની બહાર લેવામાં આવી હતી, અને તેમની વિરુદ્ધ બહુવિધ ઝુંબેશ શરૂ કરવામાં આવી હતી.

ટ્વિટર અને અન્ય સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર 2-3 દિવસ સુધી ઓનલાઈન ઝુંબેશ ચાલ્યા પછી સમગ્ર વિવાદ ભારત વિરુદ્ધ આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રોપગેંડામાં ફેરવાઈ ગયો. અંતે, ભાજપે નુપુર શર્માને તપાસ બાકી રહે ત્યાં સુધી સસ્પેન્ડ કરી દીધાં હતાં, પરંતુ શર્મા અને ભારત વિરુદ્ધ ધમકીઓ અને નિવેદનો બંધ ન થયા ઘણા ઇસ્લામીઓએ નુપુર શર્માનું શિરચ્છેદ કરવાની હાકલની નિંદા કરવી પણ યોગ્ય નહોતી ગણી. તાજેતરની જાણકારીમાં, આતંકવાદી સંગઠન અલ-કાયદાએ શર્માની ટિપ્પણી પર ભારતમાં ગુજરાત સહીત વિવિધ સ્થળોએ આત્મઘાતી બોમ્બ બ્લાસ્ટ કરવાની ધમકી આપી છે.