સંસદના ચોમાસુ સત્રનો આજે બુધવારે 5મો દિવસ છે. મણિપુર મુદ્દે કોંગ્રેસ અને BRSએ અલગ-અલગ સરકાર સામે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવની નોટિસ આપી હતી. લોકસભા સ્પીકર ઓમ બિરલાએ તેનો સ્વીકાર કર્યો. સ્પીકર હવે ટૂંક સમયમાં ચર્ચાની તારીખ જાહેર કરશે. કોંગ્રેસનું કહેવું છે કે “સરકાર પરથી લોકોનો વિશ્વાસ તૂટી રહ્યો છે. અમે ઈચ્છીએ છીએ કે પીએમ મોદી મણિપુર પર બોલે, પરંતુ તેઓ સાંભળતા નથી, તેથી અમે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવાનો નિર્ણય કર્યો છે.”
કોંગ્રેસના સાંસદ ગૌરવ ગોગોઈએ સવારે 9:20 વાગ્યે લોકસભામાં મહાસચિવના કાર્યાલયમાં અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવની નોટિસ આપી હતી. આ ઓફર સવારે 10:00 વાગ્યા પહેલા લાવવામાં આવી છે. સરકાર સામે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવવા માટે ઓછામાં ઓછા 50 સાંસદોના સમર્થનની જરૂર છે.
Lok Sabha Speaker Om Birla accepts the No Confidence Motion against Government moved by the Opposition.
— ANI (@ANI) July 26, 2023
The Motion was brought to the House by Congress MP Gaurav Gogoi. pic.twitter.com/1HbArz5B7N
‘મોદી ઘમંડી છે’- લોકસભામાં કોંગ્રેસના વ્હીપ મણિકમ ટાગોર
કોંગ્રેસ સાંસદ ગૌરવ ગોગોઈ અને BRS સાંસદ નમા નાગેશ્વર રાવે લોકસભામાં સરકાર વિરુદ્ધ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ દાખલ કર્યો હતો. એક નિવેદનમાં, CPI સાંસદ બિનોય વિશ્વમે જણાવ્યું હતું કે, “આ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ રાજકીય હેતુ સાથે એક રાજકીય ચાલ છે – એક રાજકીય ચાલ જે પરિણામો લાવશે… અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ તેમને (વડાપ્રધાન)ને સંસદમાં આવવાની ફરજ પાડશે. સંસદની અંદર દેશના મુદ્દાઓ પર ખાસ કરીને મણિપુર પર ચર્ચાની જરૂર છે. આંકડા ભૂલી જાઓ, તેઓ આંકડા જાણે છે, અને અમે આંકડા જાણીએ છીએ…”
#WATCH | CPI MP Binoy Viswam says, "This No Confidence Motion is a political move with a political purpose – a political move which will bring results…The No Confidence Motion will compel him (Prime Minister) to come to the Parliament. We need a discussion on the issues of the… pic.twitter.com/dQfsl8eJdo
— ANI (@ANI) July 26, 2023
લોકસભામાં કોંગ્રેસના વ્હીપ મણિકમ ટાગોરે પીએમ મોદીને ઘમંડી કહ્યા. તેમણે કહ્યું, “INDIA ગઠબંધન એક સાથે છે, INDIA ગઠબંધન આ વિચાર પ્રસ્તાવિત કર્યો છે, અને ગઈકાલે તેનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. આજે, કોંગ્રેસ પાર્ટીના નેતા તેને મૂકી રહ્યા છે. અમે મોદીના ઘમંડને તોડવા માગતા હતા. તે એક અહંકારી વ્યક્તિ તરીકે વર્તે છે – સંસદમાં આવીને મણિપુર પર નિવેદન આપવાનું નથી… અમને લાગે છે કે આ છેલ્લા હથિયારનો ઉપયોગ કરવો અમારી ફરજ છે.”
શું હોય છે અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ
નિયમ 198 હેઠળ લોકસભામાં સરકાર વિરુદ્ધ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ રજૂ કરી શકાય છે. આ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ રજૂ કરવા માટે લગભગ 50 વિપક્ષી સાંસદોનું સમર્થન હોવું જરૂરી છે. લોકસભામાં સરકાર વિરુદ્ધ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવને એક મહત્વપૂર્ણ પગલું માનવામાં આવે છે.
જો સંસદમાં અવિશ્વાસની દરખાસ્ત લાવવામાં આવે અને ગૃહમાં 51% સાંસદો અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવની તરફેણમાં મત આપે, તો તે પસાર થાય છે અને સરકારે તેની બહુમતી ગુમાવી હોવાનું માનવામાં આવે છે અને રાજીનામું આપવું પડે છે. સરકારે કાં તો વિશ્વાસનો મત લાવીને ગૃહમાં તેની બહુમતી સાબિત કરવી પડશે અથવા વિપક્ષ અવિશ્વાસની દરખાસ્ત લાવીને સરકારને બહુમતી સાબિત કરવા માટે કહી શકે છે.
જો કે એ જરૂરી નથી કે વિરોધ પક્ષો માત્ર સરકારને પછાડવાના ઉદ્દેશ્યથી જ અવિશ્વાસની દરખાસ્ત લાવે, ઘણી વખત વિપક્ષ પણ અવિશ્વાસ પ્રસ્તાવ લાવે છે જેથી સરકારને રાષ્ટ્રીય મહત્વના મુદ્દા પર ચર્ચા કરવા દબાણ કરવામાં આવે.
સરકાર સામે અવિશ્વાસની દરખાસ્ત રજૂ કરનાર કોઈપણ સાંસદે આવી દરખાસ્ત લાવવા માટે ગૃહની પરવાનગી લેવી પડે છે અને જે દિવસે તે દરખાસ્ત રજૂ કરે તે દિવસે સવારે 10 વાગ્યા સુધીમાં લોકસભાના મહાસચિવને દરખાસ્તની લેખિત સૂચના આપવાની હોય છે.
