હાલમાં જ સામે આવેલા કેટલાક રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું કે નેપાળ અને ભારતની સરહદ પર ઝડપથી ડેમોગ્રાફીમાં ફેરફાર થઇ રહ્યો છે. મસ્જિદો-મદ્રેસાઓની સંખ્યા સતત વધી રહી છે. જમીની હકીકતની તપાસ કરવા માટે 20થી 27 ઓગસ્ટ સુધી ઑપઇન્ડિયાની ટીમે ભારત સાથે જોડાયેલા નેપાળના વિસ્તારોની મુલાકાત લીધી હતી. અમે જે કંઈ પણ જોયું તે ક્રમબદ્ધ રીતે આ ગ્રાઉન્ડ રિપોર્ટ દ્વારા તમને જણાવી રહ્યા છીએ. આ શ્રેણીનો અઢારમો રિપોર્ટ:
શ્રાવસ્તી અને બલરામપુર જિલ્લામાં મુસ્લિમ વસ્તી સાથે ઈબાદતગાહ પર રિપોર્ટ બાદ અમે નેપાળ સરહદ પાસે સિદ્ધાર્થનગર જિલ્લા તરફ આગળ વધ્યા. અમે સિદ્ધાર્થનગરમાં બલરામપુર જિલ્લાના પચપેડવા માર્ગથી પ્રવેશ કર્યો હતો.
સિદ્ધાર્થનગર જિલ્લામાં પણ અમે રસ્તા પર અને બજારોમાં દેખાતી ઈબાદતગાહની સંખ્યા શ્રાવસ્તી અને બલરામપુર જિલ્લા જેવી જ લાગી. આ રિપોર્ટમાં નેપાળ સરહદ સાથે લાગતા સિદ્ધાર્થનગર જિલ્લાના એ રસ્તાઓ અને બજારોની ચર્ચા કરીશું.
સિદ્ધાર્થનગરમાં ઘૂસતાં જ ઈબાદતગાહ
નેપાળ અને ભારતની સરહદ પર આવેલા બલરામપુર જિલ્લામાં પચપેડવાથી જેવા અમે સિદ્ધાર્થનગરમાં પ્રવેશ્યા, તેવો અમે મલગાહિયા ગામમાં પ્રવેશ કર્યો. આ ગામ નેપાળ બોર્ડર પાસે જ આવેલું છે અને સરહદને અડીને આવેલા રસ્તાની બાજુમાં વસેલું છે. આ ગામથી રસ્તા પરથી જ 2 ઈબાદતગાહ સ્પષ્ટ જોઈ શકાય તેમ છે. બંને સફેદ રંગની છે, જેની મિનારો દૂરથી જોઈ શકાય તેમ છે. સ્થાનિક લોકોએ આ ગામમાં મદ્રેસા પણ ચાલતી હોવાનું જણાવ્યું હતું.
હજુ અમે માલગાહિયા ગામથી માંડ 2 કિલોમીટર આગળ ચાલ્યા હોઇઓષું ત્યાં જિયાભરી નામનું બજાર દેખાયું હતું. જિયાભરી બજારમાં અમે રસ્તા પરથી થોડા જ અંતરે ઝાડ અને દુકાનો પાછળ એક ઈબાદતગાહ જોઈ હતી. જે પણ સફેદ રંગની હતી.
બોર્ડર પર ગંદકી અને ‘નો મેન્સ લેન્ડ’માં પાલતૂ બકરીઓ
જિયાભરી બાદ વચ્ચે અન્ય પણ ઘણી મજારો અને ઈબાદતગાહ છોડીને અમે નેપાળ સરહદ પર બઢની બજાર પહોંચ્યા. અહીં અમે સરહદ પર કચરા અને ગંદકીઓ ઢગલો જોયો. બોર્ડરના ‘નો મેન્સ લેન્ડ’ વિસ્તારમાં પાલતૂ બકરીઓ ચરી રહી હતી. બોર્ડર પર સિદ્ધાર્થનગર તરફ અમને અહમદ બુટ હાઉસ, મકસૂદ શૂ સેન્ટર, સલીમ પગરખાંની દુકાન વગેરે જોવા મળ્યું.
અગાઉની સરકારોમાં લોકો નહતા મનાવી શકતા તહેવારો
નેપાળ અને ભારતની બઢની સરહદ પર સિદ્ધાર્થનગર જિલ્લામાં એકશાળા ના બોર્ડ પર લખેલા વેદમંત્રો તરફ અમારું ધ્યાન ગયું. આ ભારતીય સરહદની અંતિમ શાળા છે, જેનું નામ દયાનંદ લઘુ માધ્યમિક વિદ્યાલય છે. અહીં રજા આપવામાં આવી ચૂકી હતી, જોકે અમને શાળાના આચાર્ય સાથે વાતચીત કરવાની તક મળી હતી.
દયાનંદ લઘુ માધ્યમિક વિદ્યાલયની મહિલા આચાર્યે અમને જણાવ્યું હતું કે, અગાઉની સરકારોમાં 12 વાગ્યે દૂર્ગાપૂજાની મૂર્તિ ઉઠાવી લેવાનો આદેશ મળી જતો હતો પરંતુ આ સરકારમાં અહીંના લોકો સુરક્ષા અનુભવી રહ્યા છે. મહિલા આચાર્યે તેઓ દોઢ દાયકાથી એ જ શાળામાં ફરજ બજાવતાં હોવાનું જણાવ્યું હતું. આ જ શાળાનો એક હિસ્સો આર્યકન્યા વિદ્યાલય પણ છે.
ક્યારેક સરહદ પર હતી દયાનંદ વિદ્યાલયની સૌથી વધુ જમીન
બોર્ડર પર સ્થિત દયાનંદ વિદ્યાલયની સરહદ પાસે ‘જય મા અન્નપૂર્ણા ગિરી ગેસ ચૂલા રિપેર’ નામથી દુકાન ચલાવતા વૃદ્ધ વ્યક્તિએ અમને જણાવ્યું હતું કે, એક સમયે બઢની સરહદ પર સૌથી વધુ જમીન આ દયાનંદ સ્કુલના આચાર્ય તિવારીજીની હતી. તેમણે આગળ જણાવ્યું હતું કે, ધીમે-ધીમે અનેક લોકોએ તેમની જમીન ખરીદી લીધી હતી અને હવે તિવારીજીની માત્ર એક જ શાળા બચી છે.
બઢનીમાં જથ્થાબંધ ભાવે મળે છે નકાબ
સિદ્ધાર્થનગરમાં બઢની બજારમાં અમને એક ખાસ વાત જોવા મળી એ હતી નકાબ સેન્ટર. અમે બઢની રેલવે સ્ટેશન પર થોડા જ અંતરે દુકાન જોઈ, જેનું નામ ‘ઉમર નકાબ સેન્ટર’ છે. આ દુકાનના બોર્ડ પર હિજાબ અને બુરખા પહેરેલી મહિલાઓનું ચિત્ર પણ દર્શાવવામાં આવ્યું છે.
‘ઉમર નકાબ સેન્ટર’ના બોર્ડની ઉપર અરબી ભાષામાં કંઈક લખેલું જોવા મળ્યું. આજગ્યા એ ઈરાની ચાદર પણ બનાવવામાં આવે છે. અહીંથી નકાબ ખરીદીને લઇ જતા એક વ્યક્તિએ અમને જણાવ્યું હતું કે અહીં હિજાબનું વેચાણ સારું એવું થાય છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે આ સિદ્ધાર્થનગર જિલ્લામાં ડુમરિયાગંજ નામનું બજાર પણ છે, જ્યાં ગત વિધાનસભા ચૂંટણી બાદ સપાની મહિલા મુસ્લિમ ઉમેદવાર સૈયદા ખાતૂનના સમર્થનમાં વાંધાજનક સૂત્રોચ્ચાર કરવામાં આવ્યા હતા. આ કેસમાં પોલીસે નવા ચૂંટાયેલાં મહિલા ધારાસભ્ય અને તેમના ઘણા સમર્થકો વિરુદ્ધ એફઆઈઆર પણ નોંધી હતી. ડુમરિયાગંજ માર્કેટ પણ મુસ્લિમોનું પ્રભુત્વ ધરાવતું માનવામાં આવે છે.
નેપાળ સરહદ પર વધતી મુસ્લિમ વસ્તી અને વધી રહેલી મસ્જિદ-મદ્રેસાઓની સિરીઝમાં અમે અગાઉ સિદ્ધાર્થનગર જિલ્લાના ડુમરિયાગંજ પર પણ એક અહેવાલ કર્યો છે. ડુમરિયાગંજ જ એ સ્થળ છે જ્યાં ‘ખૈર ટેકનિકલ સોસાયટી’ દ્વારા ભારત-નેપાળ બોર્ડર પર ઉર્દૂ અને અરબી નેમપ્લેટ સાથેના નળ લગાવવામાં આવ્યા છે. આ નળ પર ‘યુનાઈટેડ આરબ અમીરાત એસોસિએશન’ અરબી ભાષામાં અને ‘ખૈર ટેકનિકલ સોસાયટી ઈન્ડિયા’ અંગ્રેજીમાં જોવા મળ્યું હતું. સ્થાનિક લોકોએ આ અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે આ નળ ‘ઝકાત’ના પૈસાથી લગાવવામાં આવ્યા હતા.
સરહદ પાસે સેંકડો મસ્જિદો-મદ્રેસાઓ
ઑપઇન્ડિયાએ સિદ્ધાર્થનગર જિલ્લામાં નેપાળ બોર્ડર પર આવેલી મસ્જિદો અને મદરેસાઓ વિશે પણ માહિતી એકત્રિત કરી હતી. અમારા દ્વારા એકત્રિત કરવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર નેપાળ બોર્ડરથી 15 કિલોમીટર દૂર સિદ્ધાર્થનગરમાં લગભગ 260 મસ્જિદો, 175 મદરેસા અને આવી 20 મસ્જિદો છે, જેમાં સાથે મદરેસા પણ ચાલે છે.
સિદ્ધાર્થનગર જિલ્લામાં મઝારોની ગણતરી આ ઈબાદતગાહ કરતાં અલગ છે. જોકે, આ આંકડા નેપાળ સાથેની સિદ્ધાર્થનગરની સમગ્ર સરહદ માટેના નથી. સ્થાનિક લોકોએ કેમેરાની સામે ન આવવાની શરતે અમને જણાવ્યું હતું કે મસ્જિદો અને મદરેસાઓની અંદાજિત સંખ્યા તેનાથી પણ વધુ છે.
નેપાળ બોર્ડર વિશે પહેલો રિપોર્ટ: ગ્રાઉન્ડ રિપોર્ટ: ક્યારેક હતું હિંદુઓનું ગામ, હવે સ્વસ્તિક ચિહ્નવાળાં ઘરો પર 786નું નિશાન: સરહદપાર પણ ડેમોગ્રાફીમાં બદલાવ, નેપાળમાં ઘૂસતાં જ મસ્જિદ, મદ્રેસા અને ઇસ્લામ
ચોથો રિપોર્ટ: ગ્રાઉન્ડ રિપોર્ટ: બૌદ્ધ આસ્થાનું કેન્દ્ર હોય કે પંચાયતનું તળાવ… બધે જ મઝારો, શ્રાવસ્તીમાં ઘરોની છત પર લહેરાતા ઈસ્લામિક ધ્વજ
સાતમો રિપોર્ટ: ગ્રાઉન્ડ રિપોર્ટ: હનુમાનગઢીની જમીન પર કબજો, ઝારખંડી મંદિર સરોવરમાં તાજિયા: નેપાળ સરહદે વધતી મુસ્લિમ વસ્તીની અસર યુપીના બલરામપુરમાં
અગિયારમો રિપોર્ટ: ગ્રાઉન્ડ રિપોર્ટ: હિંદુ બાળકોના ખતના, મંદિરમાં લગ્ન બાદ લવજેહાદ: નેપાળ સરહદે બલરામપુર જિલ્લામાં વસ્તીના અસંતુલન સાથે વધતા પોક્સો કેસ
બારમો રિપોર્ટ: ગ્રાઉન્ડ રિપોર્ટ: ગામડાઓમાં અરબી-ઉર્દૂ લખેલા નળ, યુએઈના નામની મહોર; નેપાળી મુસ્લિમો ઊંચા દરે ખરીદે છે જમીન
પંદરમો રિપોર્ટ: ગ્રાઉન્ડ રિપોર્ટ: ફારસીમાં ‘ગરીબ નવાઝ સ્કૂલ’નું બોર્ડ, તેના પર ચાંદ-તારા…’ ઘરો અને દુકાનોમાં લહેરાતા ઇસ્લામિક ધ્વજ, રસ્તાની બાજુમાં આવેલી કબરો
સત્તરમો રિપોર્ટ: ગ્રાઉન્ડ રિપોર્ટ: ‘150 મદરેસા, 200 મસ્જિદો…’ જાણો નેપાળ સરહદથી 15 કિમીની ત્રિજ્યાની સ્થિતિ, સરહદ પરના ગામોની સ્થિતિ જે બની ગયા છે મુસ્લિમ બહુમતીવાળા