યુટ્યુબ કન્હૈયાલાલ હત્યાકાંડ અને ઝુબેર પર માહિતી દબાવી રહ્યું છે. મોહમ્મદ રિયાઝ અખ્તર અને મોહમ્મદ ગૌસ દ્વારા હિંદુ દરજી કન્હૈયા લાલનું નિર્દયતાથી ‘સર કલમ’ કરવામાં આવતાં દેશનો અંતરાત્મા હચમચી ગયો છે. જ્યારે વૈશ્વિક મીડિયાએ સેમ્યુઅલ પૅટીની હત્યાને તે લાયક ધ્યાન આપ્યું હતું, ત્યારે કન્હૈયા લાલ જેવા નામો ઘણીવાર મીડિયા અને સોશિયલ મીડિયાના દિગ્ગજો દ્વારા ઇસ્લામિક હત્યા અંગેની માહિતીને સક્રિયપણે દબાવવામાં આવે છે અને હિંદુ સમુદાયની લાગણીઓને ઠેસ પહોંચાડનારાઓને રક્ષણ આપે છે. , જેમ કે AltNewsના સહ-સ્થાપક મોહમ્મદ ઝુબેર. યુટ્યુબ કન્હૈયાલાલ હત્યાકાંડ અને ઝુબેર પર માહિતી દબાવી રહ્યું છે.
28મી જૂન 2022ના રોજ, OpIndia એ ” મોહમ્મદ ઝુબેર રિમાન્ડ ઓર્ડર સામે દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં જાય છે, પોલીસ તેને તેનું લેપટોપ, હાર્ડ ડિસ્ક પુનઃપ્રાપ્ત કરવા માટે બેંગલુરુ લઈ જાય છે” શીર્ષકવાળા અહેવાલ પ્રકાશિત કર્યો હતો. રિપોર્ટમાં, OpIndia એ TimesNow નો એક YouTube વિડિયો એમ્બેડ કર્યો હતો જેમાં પોલીસ મોહમ્મદ ઝુબેરને તેના દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાયેલા લેપટોપને પુનઃપ્રાપ્ત કરવાના પ્રયાસમાં તેના બેંગલુરુના નિવાસસ્થાને લઈ જતી હોવાના વિઝ્યુઅલ્સ દર્શાવવામાં આવ્યા હતા. જે રીમુવ થયા હતા, શું યુટ્યુબ કન્હૈયાલાલ હત્યાકાંડ અને ઝુબેર પર માહિતી દબાવે છે?
અહેવાલો અનુસાર, ઝુબૈરે અગાઉ તેના ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોને સોંપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો અને તેમને ફોર્મેટ કર્યા હતા. પોલીસે કહ્યું કે વારંવાર ઉપકરણોની માંગણી કરવા છતાં, ઝુબૈરે તેના ઉપકરણો પોલીસને આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
1લી જુલાઈ 2022 ના રોજ, Twitter યુઝર @BeffitingFacts એ એક સ્ક્રીનશૉટ પોસ્ટ કર્યો જે દર્શાવે છે કે OpIndiaએ તેના અહેવાલમાં એમ્બેડ કરેલ TimesNow નો વિડિયો ગુમ થઈ ગયો હતો. નોટિસમાં વાંચવામાં આવ્યું હતું કે સાંપ્રદાયિક ધોરણોનું ઉલ્લંઘન કરવા બદલ વીડિયોને દૂર કરવામાં આવ્યો છે.
Youtube removed video of Times Now for showing house of Altnews co founder Zubair Mohammed. Since when live reporting of crime accused became violation of privacy? @YouTube pic.twitter.com/Hsxr1Ly5yd
— Facts (@BefittingFacts) July 1, 2022
એવા ઘણા લોકો હતા જેમણે યુટ્યુબ ઈન્ડિયા પર સવાલ ઉઠાવતા પ્રતિક્રિયા આપી હતી કે આ વિડિયો શા માટે હટાવવામાં આવ્યો? અને શું આ ઝુબેરને બચાવવાનો પ્રયાસ છે?
@YouTubeIndia why you’re so biased. You removed a video because zubair is arrested. When your hypocrisy will finally end ?
— Vijday 🇮🇳 (@vijaygan2014) July 1, 2022
ટાઈમ્સનોનો વીડિયો પોલીસ ઝુબેરને તેના ઘરે લઈ જઈ રહી હોવાનો લાઈવ કવરેજનો વીડિયો હતો. તે તદ્દન શક્ય છે કે YouTube એ વિડિયોને હટાવી દીધો કારણ કે ઝુબેરના સમર્થકો દ્વારા વિડિયોને માસ રીપોર્ટ કરવામાં આવ્યો હતો, અને દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે વિડીયો ઝુબૈરની ગોપનીયતાનો ભંગ કરે છે. લાઇવ રિપોર્ટિંગના વિઝ્યુઅલ્સમાં ઇમારતના સ્પષ્ટપણે દેખાવા સાથે ઝુબૈરને તેના ઘરની અંદર લઈ જવાતો જોવા મળ્યો હતો.
જ્યારે OpIndia YouTube ની માર્ગદર્શિકામાંથી પસાર થયું, ત્યારે મોટાભાગની ગાઈડલાઈન રીપોર્ટ અને ટાઈમ્સનાઉની ગોપનીયતાના આધારે વિડીયો હટાવ્યાનું જણાયું હતું.
YouTube ગોપનીયતા માર્ગદર્શિકા કહે છે:
સામગ્રીને દૂર કરવા માટે ધ્યાનમાં લેવામાં આવે તે માટે, વ્યક્તિ અનન્ય રીતે ઓળખી શકાય તેવી હોવી જોઈએ અને તે વ્યક્તિ અથવા તેમના કાનૂની પ્રતિનિધિ તરફથી અમને મળેલી ફરિયાદ, છબી, વૉઇસ, આખું નામ, સરકારી ઓળખ નંબર, બેંક એકાઉન્ટના સંયોજન દ્વારા વ્યક્તિને અનન્ય રીતે ઓળખવી આવશ્યક છે. નંબર, સંપર્ક માહિતી (દા.ત. ઘરનું સરનામું, ઈમેલ સરનામું), અથવા અન્ય વિશિષ્ટ રીતે ઓળખી શકાય તેવી માહિતી. ગોપનીયતા ઉલ્લંઘન માટે સામગ્રી દૂર કરવી જોઈએ કે કેમ તે નિર્ધારિત કરતી વખતે અમે જાહેર હિત, સમાચાર યોગ્યતા, સંમતિ અને માહિતી અન્યથા સાર્વજનિક રૂપે ઉપલબ્ધ છે કે કેમ તે પણ ધ્યાનમાં લઈએ છીએ. YouTube તેની ગોપનીયતા માર્ગદર્શિકાનું ઉલ્લંઘન થયું છે કે કેમ તે અંગે અંતિમ નિર્ણય લેવાનો અધિકાર અનામત રાખે છે.
યુટ્યુબનું કહેવું છે કે જો તેમને પ્રાઈવસી અંગે કોઈ ફરિયાદ મળે છે, તો તેઓ યુઝરને સુધારો કરવા માટે 48 કલાકનો સમય આપે છે અને જો સુધારો ન કરવામાં આવે તો, તેઓ વીડિયોને હટાવવાની કાર્યવાહી કરવા માટે આગળ વધે છે.
પરંતુ અહીં એક વિચારવા જેવી બાબત એ પણ છે કે, યુટ્યુબ એમ પણ કહે છે કે જ્યાં સુધી જે વ્યક્તિની ગોપનીયતાનું ઉલ્લંઘન કરવામાં આવી રહ્યું છે, જો તે વ્યક્તિ પોતે અસમર્થ ન હોય ત્યાં સુધી ત્રીજા પક્ષો વતી ફરિયાદો ઉઠાવી શકાતી નથી. તેથી, તે સંપૂર્ણ રીતે શક્ય છે કે ગોપનીયતાની ફરિયાદ ઝુબેરના પરિવારના કોઈ સભ્ય અથવા સાથીદાર દ્વારા ઉઠાવવામાં આવી હતી. જેનું યુટ્યુબે સંજ્ઞાન લીધું હતું.
જોકે ટાઇમ્સનો વિડિયો તેની ગોપનીયતાનો ભંગ કરી રહ્યો ન હતો. તે એક આરોપી વિશેનો ઓન-ગ્રાઉન્ડ રિપોર્ટ હતો જેની પોલીસ દ્વારા પૂછપરછ કરવા માટે તેને તેના ઘરેથી લઇ જવામાં આવી રહ્યો હતો.
હવે અહી પ્રશ્ન તે ઉભો થઇ રહ્યો છે કે શું યુટ્યુબ તે વખતે પણ આ જ રીતે કાર્ય કરશે જયારે પોલીસ દ્વારા અન્ય કોઈ ગુનેગારને તેના નિવાસસ્થાનેથી લઈ જવામાં આવ્યો હોય અને મીડિયાએ તે જ રીતે અહેવાલની જાણ કરી હોય.?
યુટ્યુબના ઈરાદાઓ પ્રશ્નના ઘેરામાં આવી ગયા છે અને લોકો પૂછે છે કે શું YouTube એ TimesNow ના આ વિડિયો વિરુદ્ધ કાર્યવાહી કરી છે કારણ કે તેઓ મોહમ્મદ ઝુબેર સામેની તપાસમાં હિંદુ દેવી-દેવતાઓનું અપમાન કરનારી માહિતીને નષ્ટ કરવામાં આવતી માહિતીને બચાવવા માગે છે. નોંધનીય છે કે ઝુબેરના બિન વગાડવાથી વછૂટેલા લોકો દ્વારા નુપુર શર્માને આપવામાં આવેલી ઘણી ધમકીઓ સામે YouTube એ ભાગ્યે જ કોઈ કાર્યવાહી કરી છે, જો કે, જ્યાં ઝુબૈર સામેની તપાસની જાણ કરવામાં આવી રહી છે તે વીડિયો હટાવીને તે વધુ ખુશ જણાય છે.
કન્હૈયાલાલના ક્રૂર ‘સર કલમ’ બાદ વિરોધ દર્શાવતા વિડિયો સામે YouTubeની કાર્યવાહી
જ્યારે એવું ધ્યાન દોરવામાં આવ્યું કે YouTubeએ પોલીસ દ્વારા ઝુબેરને તેના બેંગલુરુના નિવાસસ્થાને લઈ જવામાં આવતો દર્શાવતો TimesNowનો વિડિયો હટાવી લેવામાં આવ્યો છે, ત્યારે OpIndiaએ નોંધ્યું કે રિપબ્લિક ટીવીના કેટલાક અન્ય વીડિયો પણ સાંપ્રદાયિક ધોરણોનું ઉલ્લંઘન કરવા બદલ YouTube દ્વારા દૂર કરવામાં આવ્યા હતા.
યુટ્યુબ દ્વારા દૂર કરાયેલા એક વીડિયોમાં બે ઈસ્લામવાદીઓ દ્વારા કન્હૈયા લાલની હત્યાના વિરોધમાં ભારે વિરોધ દર્શાવવામાં આવ્યો હતો. રિપબ્લિક ટીવી દ્વારા ટ્વીટમાં, સંપૂર્ણ વિડિઓ માટે YouTube લિંક સાથે એક નાનો વિડિઓ ઉમેરવામાં આવ્યો છે.
#BREAKING | Massive protests in Udaipur over Kanhaiya Lal’s brutal murder; groups demand death sentence over killing
— Republic (@republic) June 30, 2022
Tune in here – https://t.co/ueRaDjKRcP… pic.twitter.com/WT7kBWrL57
જો કે, જ્યારે કોઈ YouTube લિંક પર ક્લિક કરે છે, ત્યારે બતાવે છે કે વિડિઓ ઉપલબ્ધ નથી.
આ કિસ્સામાં, અમે પુષ્ટિ કરી શક્યા નથી કે વિડિઓ YouTube અથવા રિપબ્લિક ટીવી દ્વારા દૂર કરવામાં આવ્યો હતો કારણ કે સૂચના કહે છે કે વિડિઓ હવે ઉપલબ્ધ નથી. જો કે, અન્ય એક કિસ્સામાં, તે સ્પષ્ટ હતું કે વિડીયો YouTube દ્વારા દૂર કરવામાં આવ્યો હતો.
અન્ય એક ટ્વીટમાં રિપબ્લિકે કન્હૈયા લાલના પરિવારને ન્યાયની માગણી કરતી યુટ્યુબ લિંક પોસ્ટ કરી હતી.
#UdaipurBeheading | Kanhaiya’s family demands justice; thousands gather to pay respects at funeral procession in Udaipur. Tune in to watch here – https://t.co/DL39i49Mlk pic.twitter.com/xr57IgYIpG
— Republic (@republic) June 29, 2022
જ્યારે કોઈ YouTube લિંક પર ક્લિક કરે છે, ત્યારે તેમાં બતાવે છે કે સાંપ્રદાયિક ધોરણોના ઉલ્લંઘનને કારણે વિડિઓ દૂર કરવામાં આવ્યો છે.
દેખીતી રીતે કન્હૈયા લાલનો પરિવાર હત્યા વિશે વાત કરતી વખતે અત્યંત ઉશ્કેરાયેલો હતો. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, પરિવારના કેટલાક સભ્યોએ એવી પણ માગણી કરી હતી કે જે રીતે કન્હૈયાલાલની હત્યા કરવામાં આવી હતી તે રીતેજ ગુનેગારોને મારી નાખવામાં આવે.
એક વીડિયોમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે સીએમ અશોક ગેહલોત “મુસલમાનોના ગુલામ” છે.
આ ચોક્કસ વિડિયોમાં શું કહેવામાં આવ્યું હતું તે અમે જાણતા નથી, તે સંપૂર્ણ રીતે શક્ય છે કે ઇસ્લામવાદીઓ અને ડાબેરીઓ દ્વારા “દ્વેષપૂર્ણ ભાષણ” માટે સામૂહિક રીપોર્ટ કરાયા પછી YouTube દ્વારા તેને દૂર કરવામાં આવ્યો હોય. જાણવા જેવી બાબત તે છે કે કાન્હૈયાલાલની હત્યા બાદ તેના પરિવાર દ્વારા વ્યક્ત કરાયેલા આક્રોશને અને તેમના અવાજને સાંપ્રદાયિકતાના ઉલંઘનના નામે દબાવી દેવાની YouTybeની નીતિ દેખાઈ આવે છે.
યુટ્યુબની દ્વેષપૂર્ણ ભાષણ નીતિમાં , તેઓ ઉલ્લેખ કરે છે કે ધર્મ પર આધારિત કોઈપણ ટાર્ગેટેડ વિડિઓને દૂર કરવા માટેનું મુખ્ય કારણ છે.
આવા કિસ્સામાં, જ્યારે YouTube ભાગ્યે જ હિંદુઓના અપમાન સામે કાર્યવાહી કરે છે, ત્યારે જ્યાં હત્યા કરાયેલા હિન્દુ વ્યક્તિના પરિવારજનો તેમની વેદના વ્યક્ત કરી રહ્યા હતા તે સમયે YouTube એ તે વિડીયો હટાવી દીધો હતો.
પશ્ચિમી મીડિયાએ કન્હૈયા લાલની ઘાતકી હત્યા પર કેવી રીતે આંખો બંધ કરી
યુટ્યુબ દ્વારા કન્હૈયા લાલની હત્યા અને ઝુબેરની ધરપકડ કરવાના સમાચાર દબાવવા અંગે હવે આશંકા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે, પશ્ચિમી મીડિયાએ પણ ઇસ્લામી ક્રૂરતા અંગેના સમાચારોને દબાવી દીધા.
સીલેકટીવ મીડિયા રિપોર્ટિંગની બદમાશીને દર્શાવતા, એશિયન ન્યૂઝ ઇન્ટરનેશનલ (ANI) ના એક સંપાદકે બુધવારે ખુલાસો કર્યો કે પશ્ચિમના ઘણા મીડિયા આઉટલેટ્સે રાજસ્થાનના ઉદયપુરમાં કન્હૈયા લાલ નામના હિંદુ દરજીની ક્રૂર હત્યા વિશે અહેવાલ નહી આપવાનું પસંદ કર્યું હતું. પશ્ચિમી મીડિયા આઉટલેટ્સ, જે ડાબેરી, ઉદારવાદી સમજણના પ્રતિબિંબ તરીકે કામ કરે છે, તેમને ANI દ્વારા ઉદયપુર હત્યા અંગે 5 વિગતવાર વિડિયો વાર્તાઓ આપવામાં આવી હતી, પરંતુ તેમાંથી માત્ર થોડા જ લોકોએ આ ભયાનક હત્યાનું કવરેજ કર્યું હતું.
હકીકતને વિસ્તૃત કરતા, ANI એડિટર ઇશાન પ્રકાશે 30 જૂને ટ્વિટ કર્યું હતું કે ANI એ વિશ્વની સૌથી મોટી ન્યૂઝ એજન્સી થોમસન રોઇટર્સ દ્વારા કન્હૈયાની હત્યા પર 5 વિગતવાર વિડિઓ અને અહેવાલો વૈશ્વિક સ્તરે શેર કરી છે. તેમણે જણાવ્યું હતું કે મોટા ભાગના આંતરરાષ્ટ્રીય મીડિયા એજન્સીઓએ અહેવાલની અવગણના કરી હતી. તેમણે બુધવારે ટ્વિટ કરીને કહ્યું કે “ANI એ અમારા પાર્ટનર થોમસન રોઈટર્સ દ્વારા ઉદયપુર હત્યા પર 5 વિગતવાર વિડિયો સ્ટોરીઝ બહાર પાડી છે. મુઠ્ઠીભર પશ્ચિમી એજન્સીઓએ તેના પર સમાચાર કર્યા હશે, મોટા ભાગના લોકોએ તેની અવગણના કરી છે. સ્ટોરીઓ તેમના ન્યૂઝરૂમમાં છે, તે છતાં તેઓ તેને અવગણે છે”.
પ્રકાશ દ્વારા ઉલ્લેખિત ઘટનાની જાણ કરનારા મુઠ્ઠીભર પશ્ચિમી મીડિયા એજન્સીઓમાં બીબીસી, વેકો ટ્રિબ્યુન-હેરાલ્ડ, ધ વોશિંગ્ટન પોસ્ટ અને ટોરોન્ટો સનનો સમાવેશ થાય છે . જો કે, જ્યારે બીબીસીએ હિંસક વિરોધ પ્રદર્શન કરી રહેલા હિંદુ રાષ્ટ્રવાદીઓ અને ‘બહુમતી હિંદુઓ અને લઘુમતી મુસ્લિમો’ વચ્ચેના કથિત દૃશ્યમાન તણાવને પ્રકાશિત કર્યો, ત્યારે તે ઇસ્લામવાદી હત્યારાઓ (રિયાઝ મોહમ્મદ અને ગૌસ મોહમ્મદ) ના નામોની જાણ કરવામાં પસંદગીપૂર્વક નિષ્ફળ રહી, જેમણે પોતાની ઓળખ આપી હતી. તેમના દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલ વિડિયો. ઉપરાંત, વેકો ટ્રિબ્યુન-હેરાલ્ડે અહેવાલને ટ્વિસ્ટ કરીને ઉલ્લેખ કર્યો છે કે આ હુમલો ‘ઊંડા ધાર્મિક ધ્રુવીકરણથી પ્રભાવિત દેશમાં સાંપ્રદાયિક હિંસામાં નાટકીય વૃદ્ધિનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે’.
વેકો ટ્રિબ્યુન હેરાલ્ડે પાછળથી લખ્યું હતું કે “હિંદુ રાષ્ટ્રવાદીઓ દ્વારા લઘુમતી જૂથો, ખાસ કરીને મુસ્લિમો પર હુમલાઓનો સિલસિલો જોવા મળી રહ્યો છે – જેમને તેમના ખોરાક અને કપડાંની શૈલીથી લઈને આંતરધર્મી લગ્નો સુધી દરેક વસ્તુ માટે નિશાન બનાવવામાં આવ્યા છે. કેટલાક ભારતીય રાજ્યોમાં બુલડોઝરનો ઉપયોગ કરીને મુસ્લિમોના ઘરોને પણ તોડી પાડવામાં આવ્યા છે, જેને ટીકાકારો લઘુમતી જૂથ સામે બુલડોઝર ન્યાયની વધતી જતી પેટર્ન તરીકે ઓળખાવે છે” કન્હૈયાની હત્યા ભૂતપૂર્વના સમર્થનમાં પોસ્ટ શેર કરવા બદલ કરવામાં આવી હતી. -ભાજપના પ્રવક્તા નુપુર શર્મા જેમણે તાજેતરના ભૂતકાળમાં કથિત ‘નિંદાજનક’ ટિપ્પણી કરી હતી.
પશ્ચિમી મીડિયા અને મોટી ટેક ઇસ્લામિક ક્રૂરતાના સમાચારને સક્રિયપણે દબાવવા અને તેના બદલે હિન્દુઓને દોષી ઠેરવવાનો પ્રયાસ કરે છે, તે યાદ રાખવું વધુને વધુ મહત્વપૂર્ણ બની જાય છે કે સરકારની નવી સોશિયલ મીડિયા માર્ગદર્શિકા અનુસાર મધ્યસ્થી તરીકે નેટ જો તેઓ ‘સંપાદકો’ તરીકે કામ કરવાનું ચાલુ રાખે અને તાર્કિક આધાર વિના મહત્વપૂર્ણ સમાચારને દબાવી દે તો YouTube અને અન્ય સોશિયલ મીડિયા તેમની સેફટી નેટ ગુમાવી બેસશે.
