મંગળવારે સાંજે, MNS વડા રાજ ઠાકરેએ લાઉડ સ્પીકર વિવાદ અંતર્ગત ત્રણ પાનાનું નિવેદન પોસ્ટ કર્યું હતું, જેમાં હિન્દુઓને અઝાન વગાડતા મસ્જિદોની બહાર લાઉડ સ્પીકર પર હનુમાન ચાલીસા વગાડવાની સલાહ આપવામાં આવી હતી. તેમના નિવેદનમાં, ઠાકરેએ સુપ્રીમ કોર્ટના આદેશને ટાંકીને જાહેર કર્યું કે રાત્રે 10 વાગ્યાથી સવારના 6 વાગ્યા સુધી લાઉડ સ્પીકરનો ઉપયોગ ગેરકાયદેસર છે અને જો લાઉડ સ્પીકર્સનો રોજેરોજ ઉપયોગ કરવો હોય તો પરવાનગી લેવી પડશે.
એમએનએસના વડાએ મહારાષ્ટ્રના સીએમ ઉદ્ધવ ઠાકરેને પણ પૂછ્યું કે શું તેઓ તેમના પિતા સ્વર્ગસ્થ બાળાસાહેબ ઠાકરેની વાત માનશે, કે જેમણે એકવાર કહ્યું હતું કે ‘બધા લાઉડ સ્પીકર્સને મૌન કરવાની જરૂર છે’ અથવા તેઓ મસ્જિદો પર લાઉડસ્પીકર ચાલુ રાખશે NCP ‘બિન-ધાર્મિક’ વડા શરદ પવારની વાત માનીને?
અત્રે એ નોંધનીય છે કે રાજ ઠાકરેએ આ આહ્વાન મરાઠી અને અંગ્રેજી ઉપરાંત હિન્દીમાં પણ કર્યું હતું. આ પહેલા રાજ ઠાકરે હમેશા માત્ર બે જ ભાષાનો ઉપયોગ કરતાં મરાઠી અને અંગ્રેજી. પરંતુ આ વખતે હિન્દીનો ઉપયોગ કરીને એમણે સાબિત કર્યું છે કે તેઓ ના માત્ર મરાઠીઓ પરંતુ દેશભરના હિન્દુઓને આહ્વાન કરી રહ્યા છે.
મહારાષ્ટ્ર સરકારે MNSના વડા રાજ ઠાકરે સામે તેમના અનુયાયીઓને 4ઠ્ઠી મેથી મસ્જિદોની બહાર લાઉડ સ્પીકર લગાવવાનું કહેવા બદલ કેસ દાખલ કર્યાના કલાકો બાદ આ નિવેદન આવ્યું હતું. તેમની સામેના કેસની અવગણનામાં, ઠાકરેએ એક નિવેદન બહાર પાડ્યું જેમાં તેમણે તેમના અનુયાયીઓને મસ્જિદોની બહાર અઝાન વગાડતા લાઉડ સ્પીકર પર હનુમાન ચાલીસા વગાડવા વિનંતી કરી.
સુપ્રીમ કોર્ટના આદેશને ટાંકીને ઠાકરેએ કહ્યું, “રાત્રે 10 વાગ્યાથી સવારે 6 વાગ્યા સુધી લાઉડ સ્પીકરનો ઉપયોગ કરી શકાતો નથી. દરેક ધર્મ પોતાના લાઉડસ્પીકરનો 365 દિવસ સુધી ઉપયોગ કરી શકે છે. જો તમારે દરરોજ લાઉડસ્પીકરનો ઉપયોગ કરવાની જરૂર હોય તો રોજેરોજ પરવાનગી લેવી પડશે.”
તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું હતું કે SCએ નિર્ધારિત સમય કરતાં વધુ લાઉડ સ્પીકર માટે ડેસિબલનું સ્તર નક્કી કર્યું છે. “લાઉડસ્પીકર્સ વપરાશ ડેસિબલ સ્તર મર્યાદા 10 ડેસિબલ અને 45 થી 55-ડેસિબલ સ્તર વચ્ચે હોવી જોઈએ. મહેરબાની કરીને નોંધ કરો કે 10-ડેસિબલનું સ્તર આપણી વચ્ચેના અવાજો સાથે સંબંધિત છે. 55-ડેસિબલ સ્તર અમારા કિચન મિક્સરના અવાજની સમકક્ષ છે.” રાજે મસ્જિદોમાં લાઉડ સ્પીકરના ગેરકાનૂની ઉપયોગના મુદ્દાને સમજાવતી વખતે નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું.
વાસ્તવમાં, રાજે એમ પણ ઉમેર્યું હતું કે આ મુદ્દો ફક્ત ‘અનધિકૃત વક્તાઓ’ વિશે જ નથી પરંતુ ‘અનધિકૃત મસ્જિદો’ વિશે પણ છે. “તે કેવી રીતે શક્ય છે કે સરકારે અનધિકૃત મસ્જિદોને લાઉડસ્પીકરનો ઉપયોગ કરવાની અધિકૃત પરવાનગી આપી હોય?. અને જો પરવાનગીઓ આપવામાં આવી રહી હોય તો હિન્દુ મંદિરોને પણ લાઉડસ્પીકર વગાડવાની પરવાનગી આપવાની જરૂર છે,” રાજે કહ્યું.
તદુપરાંત, ઠાકરેએ મુસ્લિમો દ્વારા નમાજ કરવા માટે અવરોધિત જાહેર જગ્યાઓ અને રસ્તાઓના જોખમ વિશે પણ વાત કરી હતી. “કયો ધર્મ પ્રચાર કરે છે, ભેગા થવું અને પ્રાર્થના કરવા માટે રસ્તાની વચ્ચે બેસીને ભારે ટ્રાફિક જામ કરે છે? મુસ્લિમ સમુદાય માટે મારા નિવેદનોનું આ મુખ્ય કારણ છે કે આ એક સામાજિક સમસ્યા છે જે લોકોને અસર કરે છે (અને) કૃપા કરીને તેને ધ્યાનમાં લો.”
હિંદુઓને ભાવુક અપીલ કરતાં રાજે કહ્યું, “હું તમામ હિંદુઓને અપીલ કરું છું કે આવતીકાલે, 4 મેના રોજ જો તમે લાઉડસ્પીકરોને અઝાન સાથે રણકતા સાંભળો; તે જ સ્થળોએ, લાઉડસ્પીકર પર હનુમાન ચાલીસા વગાડો! ત્યારે તેમને ખ્યાલ આવશે કે આ લાઉડસ્પીકર્સથી શું તકલીફ થાય છે.”
ઠાકરેએ પોલીસને પણ અપીલ કરી, તેમને કાયદાનો અમલ કરવા કહ્યું. “હું પોલીસ દળને અપીલ કરું છું કે તે બતાવે કે આ દેશ કાયદો અને વ્યવસ્થા દ્વારા સંચાલિત છે. તેઓએ કાયદાનું પાલન કરવું જોઈએ અને તેનું પાલન કરવું જોઈએ. રસ્તાઓની વચ્ચે જે અનધિકૃત, મસ્જિદો અને લાઉડસ્પીકર અને નમાજનું આયોજન કરવામાં આવે છે, તેને કાયદા દ્વારા યોગ્ય રીતે સંબોધિત કરવાની જરૂર છે.”
તેમણે હિંદુઓને વધુમાં વિનંતી કરી કે જો તેઓ મસ્જિદોમાં લાઉડસ્પીકર પર અઝાન વગાડતા સાંભળે છે, તો તેઓએ 100 નંબર ડાયલ કરવો જોઈએ અને પોલીસ ફરિયાદ નોંધાવવી જોઈએ, પછી ભલે તે દરરોજ કરવું પડે.
ઠાકરેએ મહારાષ્ટ્રના સીએમ ઉદ્ધવ ઠાકરેને બાળાસાહેબ ઠાકરેના તમામ લાઉડસ્પીકર નીચે લાવવાના વચનની પણ યાદ અપાવી. “હું મહારાષ્ટ્રના મુખ્ય પ્રધાનને અપીલ કરું છું કે વર્ષો પહેલાં, શિવસેનાના વડા હિન્દુ હ્રદય સમ્રાટ શ્રી બાળાસાહેબ ઠાકરેએ કહ્યું હતું કે તમામ લાઉડસ્પીકરોને શાંત કરવાની જરૂર છે. શું તમે આને અનુસરવા જઈ રહ્યા છો, અથવા તમે બિન-ધાર્મિક શરદ પવારને અનુસરશો જે તમને સત્તામાં રાખવા માટે જવાબદાર છે? મહારાષ્ટ્રના લોકોને જણાવવા દો કે શું થવાનું છે? તેણે કીધુ.
રાજ ઠાકરેએ પોતાનો લાઉડ સ્પીકર વિવાદ પરનો પત્ર એક નવા સૂત્ર સાથે સમાપ્ત કર્યો અને કહ્યું, “જો અત્યારે નહીં, તો તે ક્યારેય નહીં થાય.”
નોંધનીય છે કે આ પહેલા ઉત્તર પ્રદેશના મુખ્યમંત્રી આદિત્યનાથ યોગીએ પોતાના પ્રદેશમાં લાઉડ સ્પીકર વિરુદ્ધ અભિયાન શરૂ કરીને જે કાર્યવાહી કરી હતી રાજ ઠાકરેએ એની પ્રશંસા કરી હતી.
ઠાકરેએ લાઉડસ્પીકર વિવાદ પર યોગીની પ્રશંસા કરતાં કહ્યું, “ધાર્મિક સ્થળો, ખાસ કરીને મસ્જિદો પરથી લાઉડ સ્પીકર દૂર કરવા બદલ હું યોગી સરકારને હૃદયપૂર્વક અભિનંદન આપું છું અને તેમનો આભારી છું. કમનસીબે મહારાષ્ટ્રમાં આપણી પાસે કોઈ ‘યોગી’ નથી; આપણી પાસે જે છે તે માત્ર ‘ભોગી’ છે. આપણે આશા રાખીએ અને પ્રાર્થના કરીએ કે એમને સદબુદ્ધિ મળે.”
ઉત્તરપ્રદેશમાં યોગીની લાઉડસ્પીકર વિરુદ્ધ કાર્યવાહી
24 એપ્રિલે યોગી સરકારે રાજ્યમાં ધાર્મિક સ્થળો પરથી ગેરકાયદે લાઉડ સ્પીકર હટાવવાનો આદેશ જાહેર કર્યો હતો. રાજ્યના ગૃહ વિભાગના અધિક મુખ્ય સચિવ અવનીશ કુમાર અવસ્થીએ જણાવ્યું હતું કે, “આ અંગે જિલ્લાઓ પાસેથી અહેવાલો માંગવામાં આવ્યા છે. પોલીસને ધાર્મિક નેતાઓ સાથે વાત કરવા અને અનધિકૃત લાઉડ સ્પીકરોને દૂર કરવાની ખાતરી કરવા માટે નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે.”
લાઉડ સ્પીકર વિવાદ અંતર્ગત અભિયાન ચાલુ રાખીને ઉત્તરપ્રદેશની યોગી આદિત્યનાથ સરકારે રવિવાર સુધીમાં રાજ્યભરના વિવિધ ધાર્મિક સ્થળો પરથી 53,942 લાઉડસ્પીકર હટાવી દીધા હતા. ઉત્તર પ્રદેશના અધિક પોલીસ મહાનિર્દેશક (કાયદો અને વ્યવસ્થા) પ્રશાંત કુમારે જણાવ્યું હતું કે, “અત્યાર સુધીમાં, રવિવારના રોજ સવારે 7 વાગ્યા સુધી, રાજ્યભરના વિવિધ ધાર્મિક સ્થળો પરથી 53,942 લાઉડ સ્પીકર દૂર કરવામાં આવ્યા છે, જ્યારે 60,295 લાઉડ સ્પીકર્સનો અવાજ ઓછો કરવામાં આવ્યો છે.”
ગુજરાતમાં લાઉડ સ્પીકર વિવાદને મળી ગરમી
ઉત્તર પ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર સહિસ દેશના કેટલાક રાજ્યોમાં લાઉડ સ્પીકર મુદ્દે ઘમાસાણ ચાલી રહ્યું છે અને હવે એના પડઘા ગુજરાતમાં પણ સંભળાયા. સુરતમાં યોજાયેલ એક કાર્યક્રમમાં અયોધ્યાના રામ મંદિર શિલાન્યાસ સમિતિના સભ્ય મહંત રામ વિલાસ વેદાંતીએ લાઉડ સ્પીકરને લઈને મોટું નિવેદન આપ્યું હતું.
મહંતએ કહ્યું કે લાઉડ સ્પીકર વિષે સમગ્ર દેશના તમામ રાજ્યોમાં યુપીના મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથ જેવુ કામ થવું જોઈએ. “જે રીતે ઉત્તરપ્રદેશમાં કામગીરી થઈ રહી છે તેને હું આવકારું છું અને સીએમ યોગીને અભિનંદન આપું છુ.”, મહંતએ જોડ્યુ.
મહંતએ આગળ કહ્યું કે, કોઈ પણ ધાર્મિક સ્થળ હોય ત્યાં લાઉડ સ્પીકરનો અવાજ સીમિત હોવો જોઈએ, જેથી કોઈ પણ વ્યક્તિને હેરાનગતિ ના થાય.