તાજેતરમાં એવા ઘણા અહેવાલો આવ્યા છે જે સૂચવે છે કે નેપાળની સરહદે આવેલ ભારતની ડેમોગ્રાફી ઝડપથી બદલાઈ રહી છે. મસ્જિદો અને મદરેસાઓની સંખ્યા સતત વધી રહી છે. 20 થી 27 ઑગસ્ટ 2022 સુધી, OpIndia ટીમે ધરાતલની સ્થિતિનો અભ્યાસ કરવા માટે ભારતને અડીને આવેલા નેપાળના વિસ્તારોની મુલાકાત લીધી હતી. અમે જે જોયું છે તે અમે તમને ક્રમિક રીતે કહી રહ્યા છીએ. આ એપિસોડમાં બીજો અહેવાલ.
નેપાળ તેની સરહદ ઉત્તર પ્રદેશના સિદ્ધાર્થ નગર જિલ્લા સાથે પણ વહેંચે છે. તમે બઢની બોર્ડરથી નેપાળના કપિલવસ્તુ જિલ્લામાં પ્રવેશો છો. તે ભારત-નેપાળની સૌથી વ્યસ્ત સીમાઓમાંથી એક છે.
કપિલવસ્તુની ગણતરી નેપાળના તે જિલ્લાઓમાં થાય છે, જ્યાં નોંધપાત્ર મુસ્લિમ વસ્તી છે. 2011ની વસ્તી ગણતરી મુજબ, જિલ્લાની કુલ વસ્તીના 18% મુસ્લિમો છે. અહીં તમે આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદ પર મસ્જિદો અને મદરેસા પણ જોઈ શકો છો.
નેપાળમાં પ્રવેશતાની સાથે જ મસ્જિદ-મદ્રેસા
બઢની બોર્ડરથી નેપાળમાં પ્રવેશ્યા બાદ કપિલવસ્તુ જિલ્લાનું કૃષ્ણ નગર શરૂ થાય છે. સરહદની બરાબર બાજુમાં બજાર છે. માર્કેટના ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર પર ડૉ.સઈદ અહેમદના ક્લિનિકથી લઈને ફૈઝલ પ્રિન્ટિંગ, ઈમરાન મોબાઈલ સુધીની ઘણી દુકાનો આવેલી છે. અલ હલાલ પબ્લિક સેકન્ડરી સ્કૂલ બીજા માળે ચાલે છે. બોર્ડ અનુસાર, તે અંગ્રેજી માધ્યમની શાળા છે. ત્રીજા માળે મસ્જિદ છે, જેનો ગુંબજ ભારતની સરહદેથી પણ દેખાય છે.
આ મસ્જિદની બાજુમાં ત્રણ માળની મદરેસા પણ છે. મદરેસાનું નામ ‘દારુલ સલામ’ છે. સ્થાનિક લોકોએ જણાવ્યું કે મદરેસામાં નેપાળના વિવિધ ભાગોમાંથી તાલિબ (વિદ્યાર્થીઓ) રહે છે. આ ઉપરાંત પશ્ચિમ બંગાળ અને કાશ્મીરમાંથી પણ લોકો આવીને દિની શિક્ષણ મેળવી રહ્યા છે.
બજારમાં તમામ દુકાનો મુસ્લિમોની
મદ્રેસા દારુલ સલામથી એક શેરી ક્રિષ્ના નગર મુખ્ય બજાર તરફ જાય છે. આ રોડ પરની મોટાભાગની દુકાનો મુસ્લિમોની છે. બજારમાં બુરખા પહેરેલી મહિલાઓને ખરીદી કરતી જોવા મળે તે સામાન્ય છે. પુરુષોના પહેરવેશ પર પણ ઇસ્લામિક પ્રભાવ જોવા મળે છે. ઘણા ઘરો ઉપર ઈસ્લામિક ઝંડા પણ લગાવવામાં આવ્યા છે.
સાઉદી અરેબિયા જેવી મસ્જિદ
કૃષ્ણનગર માર્કેટથી લગભગ 1 કિલોમીટર આગળ બીજી મોટી મસ્જિદ અને તેની બાજુમાં મદરેસા છે. મસ્જિદનો ઉપરનો ભાગ સાઉદી અરેબિયામાં બનેલી મસ્જિદ અલ નવાબી જેવો છે. આ મસ્જિદનું નામ મદીના મસ્જિદ છે. સ્થાનિક મુસ્લિમોના જણાવ્યા અનુસાર આ મસ્જિદ લગભગ 70 વર્ષ જૂની છે.
મદીના મસ્જિદની સામે જ રોડની બાજુમાં એક મોટી મદરેસા છે. આ મદરેસાનું નામ ‘જામિયા ઉમ્મે સલમા’ છે. નજીકના લોકોએ જણાવ્યું કે ભારતમાંથી પણ મોટી સંખ્યામાં છોકરાઓ અહીં શિક્ષણ લેવા આવે છે. કરિયાણાની દુકાન ચલાવતા એક મુસ્લિમ વડીલે જણાવ્યું કે મદીના મસ્જિદ સુન્ની જમાતની છે, જ્યારે સરહદ પરની મસ્જિદ અહલે હદીસના લોકોની છે.
મદરેસાની બાજુમાં જ એક ખંડેર મકાન છે. ઘર જૂના મંદિર જેવું લાગતું હતું. પરંતુ આસપાસના લોકો અમને આ ઘર વિશે કોઈ માહિતી આપી શક્યા ન હતા. આરીફ ખાન મદરેસાની પાસે ઠંડા પીણાની દુકાન ધરાવે છે. તેઓ પોતાને વિસ્તારના ભાવિ ધારાસભ્ય ગણાવે છે.
વિવિધ પક્ષોમાં ઘણા મુસ્લિમ નેતાઓ
OpIndia ટીમે કૃષ્ણા નગરમાં અનેક રાજકીય પક્ષોના પોસ્ટરો જોયા. પોસ્ટરો તમામ રાજકીય પક્ષોમાં મુસ્લિમોનું નોંધપાત્ર પ્રતિનિધિત્વ દર્શાવે છે. પોસ્ટર પર ઈન્તખાબ અહેમદ ખાન, મિર્ઝા રશીદ બેગ, અકરમ પઠાણ જેવા નામો ભરવામાં આવ્યા હતા. નેપાળના કપિલવસ્તુ જિલ્લાનું કૃષ્ણ નગર ડેમોગ્રાફી બદલાવવાનું મોટું ઉદાહરણ છે.
મુખ્ય હાઇવે પર પણ મુસ્લિમોની દુકાનો
એક હાઇવે નેપાળની રાજધાની કાઠમંડુ સાથે ભારતની બઢની સરહદને જોડે છે. આ હાઈવેની બંને બાજુ મુસ્લિમ સમાજના લોકોની ઘણી દુકાનો આવેલી છે. પછી તે ફારુકની ચિકન શોપ હોય કે ચાંદની ગેરેજ… મુસ્લિમ નામોવાળા વેપારી મથકો ભરેલા પડ્યા છે. કૃષ્ણ નગરમાં રાજકીય રીતે સક્રિય દીપેન્દ્રએ કહ્યું કે કપિલવસ્તુ જિલ્લામાં ચાપુરવા, લક્ષ્મીનગર, ભીલમી, બરગાડી, કુદરબેટવા અને જાવાભારી જેવા ઘણા વિસ્તારો મુસ્લિમ પ્રભુત્વ ધરાવે છે.
