15 જુલાઈ, 2022 ના રોજ, હિન્દુ ધર્મના પવિત્ર 51 શક્તિપીઠોમાંના એક, ગુજરાતના અંબાજી યાત્રાધામ વિસ્તારમાં હિન્દુઓ માટે વધી રહેલા જોખમને ધ્યાનમાં રાખીને ‘હિન્દુ હિત રક્ષા સમિતિ’ નામના સંગઠને બંધનું આહ્વાન કર્યું હતું. અંબાજીમાં અશાંત ધારો લાગુ કરવાની માંગ કરી.
દેશ ગુજરાતના અહેવાલ મુજબ, સંગઠને અંબાજીમાં ‘અશાંત ધારો’ લાગુ કરવાની માંગ કરી હતી. આ અંગે સંસ્થાના અધિકારીઓએ સર્કલ ઓફિસરને આવેદનપત્ર આપ્યું હતું. વાસ્તવમાં, રાજસ્થાનના ઉદયપુરમાં હિન્દુ દરજી કન્હૈયાલાલની જે રીતે નિર્દયતાથી હત્યા કરવામાં આવી હતી તેના અંતર્ગત, આ બંધ અને રેલીનું આયોજન હિન્દુ સમુદાય પર વધી રહેલા જોખમો અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરવા માટે કરવામાં આવ્યું હતું.
*સમસ્ત અંબાજી ગામના હિન્દુઓમાં એકતા જોવા મળી પોતાના વેપાર-ધંધા બંધ રાખી ભગવા રેલીમાં જોડાયા હતા.*
— Vikram Sargara (@VikramSargara3) July 16, 2022
*અશાંત ધારો ના સમર્થનમાં દાંતા , હડાદ , અમીરગઢ તથા અંબાજી ગામના આજુબાજુના ગ્રામજનો પણ રેલીમાં જોડાયા હતા* @narendramodi @CMOGuj @sanghaviharsh @purneshmodi @CollectorBK pic.twitter.com/vCh3eHe474
નોંધનીય છે કે કન્હૈયા લાલની હત્યા કોઈ પહેલી ઘટના નથી. મહારાષ્ટ્રના અમરાવતીમાં ઉમેશ કોલ્હે નામના અન્ય એક વ્યક્તિની હત્યા કરવામાં આવી હતી. આ સાથે દેશભરમાં ઘણી જગ્યાએ હિન્દુઓને ધમકીઓ આપવામાં આવી હતી.
હિન્દુ સંગઠનોની આ રેલી અંબાજીના ખોડવડલી સર્કલથી શરૂ થઈ શહેરના વિવિધ વિસ્તારોમાંથી પસાર થઈ હતી. જેમાં મોટી સંખ્યામાં હિંદુઓએ ભાગ લીધો હતો અને સૂત્રોચ્ચાર કરીને વધતા જતા જોખમ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે હનુમાન ચાલીસાનો પાઠ પણ કર્યો હતો. શોભાયાત્રા દરમિયાન શહેરમાં ચુસ્ત પોલીસ બંદોબસ્ત ગોઠવી દેવામાં આવ્યો હતો. આ બંધ અને રેલી શાંતિપૂર્ણ રીતે સંપન્ન થઈ હતી. નોંધપાત્ર રીતે, અંબાજી 51 શક્તિપીઠોમાંથી એક છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ સ્થાન પર દેવી સતીનું હૃદય પડ્યું હતું.
એવું માનવામાં આવે છે કે રાજા દક્ષએ યજ્ઞમાં ભગવાન શિવનું અપમાન કર્યા બાદ માતા સતીએ આત્મદાહ કર્યો હતો. પાછળથી, ભગવાન શિવ, તેમના મૃત શરીરથી દુઃખી થઈને, ફરવા લાગ્યા. જ્યાં પણ માતા સતીના શરીરનો એક ભાગ પડ્યો તે શક્તિપીઠ તરીકે પ્રસિદ્ધ થયું.
ગુજરાતમાં અશાંત ધારો નિયમનું ઉલ્લંઘન
તાજેતરના સમયમાં, ગુજરાત સહિત દેશના ઘણા ભાગોમાંથી વસ્તી વિષયક પરિવર્તનના ઘણા અહેવાલો પ્રકાશમાં આવ્યા છે. એ જ રીતે, ગયા વર્ષે ઓક્ટોબર 2021માં, OpIndiaએ ભરૂચની એક સોસાયટીમાં રહેતા હિંદુઓ પર વિગતવાર અહેવાલ તૈયાર કર્યો હતો. જેમાં ખુલાસો થયો હતો કે આ લોકો જ્યાં રહેતા હતા તે સોસાયટીમાં ઈસ્લામવાદીઓએ 28 ફ્લેટ ખરીદ્યા હતા, ત્યારબાદ હિંદુઓને તેમના ફ્લેટ અન્ય મુસ્લિમોને વેચવાની ફરજ પડી હતી. આ દરમિયાન અશાંત ધારો એક્ટને સંપૂર્ણપણે અવગણવામાં આવ્યો હતો.
તે સોસાયટીમાં ઇસ્લામવાદીઓએ મોટા પાયે વસ્તી વિષયક ફેરફારો કાર્ય હતા. વસ્તી વિષયક ફેરફાર બાદ હિંદુઓ દ્વારા ફ્લેટ ‘બિકાઉ હૈ’ના પોસ્ટરો લગાવવામાં આવ્યા હતા. એવા અહેવાલો હતા કે હિન્દુઓને સ્થાનિક મંદિરમાં આરતી કરવા માટે પણ પ્રતિબંધિત કરવામાં આવ્યા હતા.
આવો જ એક કિસ્સો સુરતમાં પણ સામે આવ્યો હતો. સુરતના અડાજણ વિસ્તારમાં અશાંત ધારો એક્ટ અમલમાં હતો, જેના કારણે એક મુસ્લિમ બિલ્ડરે આ વિસ્તારમાં જમીન ખરીદવા માટે હિંદુ મિત્રની મદદ લીધી અને તેને જમીન મળી ગઈ. તેને મંદિરની બાજુમાં મકાન બાંધવાની પરવાનગી મળી. તે જ સમયે, આ અંગે વાંધો ઉઠાવનાર અસિત ગાંધી નામના કાર્યકર્તાએ OpIndiaને જણાવ્યું હતું કે ગુજરાતમાં આ પ્રકારના સોદા મોટા પાયે થાય છે.
આવું જ અમદાવાદના પાલડી વિસ્તારમાં થયું. ત્યાં અશાંત ધારો એક્ટ અમલમાં છે. આ ઘટના જૂન 2019 ની છે, જ્યારે પાલડીમાં જનકલ્યાણ સહકારી હાઉસિંગ સોસાયટીમાં સ્થિત વર્ષા ફ્લેટે વેચાણ માટેની ફરજિયાત મંજૂરી પાછી ખેંચી લીધી હતી, ત્યારબાદ વિવાદ વધુ ઘેરો બન્યો હતો. જ્યારે ફ્લેટનું રિડેવલપમેન્ટ શરૂ થયું ત્યારે ઘણા મુસ્લિમ પરિવારોએ ત્યાં મિલકતો ખરીદી હતી. જોકે, આ વિસ્તાર ડિસ્ટર્બ્ડ એરિયા એક્ટ હેઠળ આવતો હતો. આવા સંજોગોમાં ત્યાં પ્લોટ લેવા માટે કલેકટરની પરવાનગી સહિત અન્ય પ્રક્રિયાઓનું પાલન કરવાની જરૂર હતી.
બાદમાં કલેક્ટરે વર્ષા ફ્લેટના 13 લોકોને એપાર્ટમેન્ટ ખાલી કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો. અશાંત ધારો એક્ટના ઉલ્લંઘન બદલ વર્ષા ફ્લેટના બિલ્ડરો અને માલિકો સામે એફઆઈઆર પણ નોંધવામાં આવી હતી.
અશાંત ધારો અધિનિયમ
નોંધનીય છે કે વસ્તી વિષયક પરિવર્તન પ્રત્યે સંવેદનશીલ ચોક્કસ વિસ્તારમાં શાંતિ અને સંવાદિતા જાળવવા માટે, જિલ્લા વહીવટીતંત્ર તેને ‘વિક્ષેપિત વિસ્તાર’ તરીકે જાહેર કરી શકે છે. આ વિસ્તારોમાં સ્થાવર મિલકતોના ટ્રાન્સફર માટે વિગતવાર કાર્યવાહીની જરૂર પડશે. મિલકતોના વેચાણકર્તાએ અરજીમાં ઉલ્લેખ કરવો પડશે કે તે પોતાની મરજીથી જમીન વેચી રહ્યો છે.
ડિઅશાંત ધારો એક્ટનો વારંવાર ખોટો અર્થઘટન કરવામાં આવે છે કે જ્યાં ખરીદનાર અને વેચનાર વચ્ચેનો ઓછામાં ઓછો એક પક્ષ હિંદુ અથવા મુસ્લિમ હોય ત્યાં લાગુ થાય છે. આવા વિસ્તારોમાં કોઈપણ વ્યવહાર માટે યોગ્ય પ્રક્રિયાને અનુસરવી પડે છે. અશાંત ધારો એક્ટનો હેતુ એવા વિસ્તારોની ધાર્મિક, સામુદાયિક મૂલ્યો અને ઓળખનું રક્ષણ કરવાનો છે જે વસ્તી વિષયક ફેરફારો માટે સંવેદનશીલ છે.
કન્હૈયા લાલની હત્યા
28 જૂન, 2022 ના રોજ રાજસ્થાનના ઉદયપુરમાં હિન્દુ દરજી કન્હૈયાલાલની સોશિયલ મીડિયા પર નૂપુર શર્માના કથિત નિવેદનને સમર્થન આપવા બદલ નિર્દયતાથી હત્યા કરવામાં આવી હતી. આ પછી મહારાષ્ટ્રના અમરાવતીમાં ઉમેશ કોલ્હેની પણ આવી જ રીતે હત્યા કરવામાં આવી હતી.