અમેરિકાએ સોમવારે ભારતને 105 પ્રાચીન કલાકૃતિઓ પરત સોંપી છે. ન્યૂયોર્કમાં આયોજિત એક સમારોહમાં આ કલાકૃતિઓ ભારતીય દૂતાવાસને સોંપવામાં આવી હતી. આ કલાકૃતિઓ ચોરી અને દાણચોરી દ્વારા અમેરિકા પહોંચી હતી. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની જૂનમાં અમેરિકાની મુલાકાત દરમિયાન આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. નોંધનીય છે કે ભારતના સાંસ્કૃતિક અને આધ્યાત્મિક વારસાને પુનર્જીવિત કરવાના પ્રયાસના ભાગરૂપે પ્રાચીન વસ્તુઓને પરત લાવવાના પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.
અહેવાલો અનુસાર ન્યુયોર્કમાં પ્રત્યાવર્તન સમારોહનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રસંગે બોલતા, યુ.એસ.માં ભારતના રાજદૂત, તરનજિત સિંહ સંધુએ યુએસ પક્ષનો, ખાસ કરીને મેનહટન ડિસ્ટ્રિક્ટ એટર્ની, એલ્વિન બ્રેગ અને તેમના એન્ટિ-સ્મગલિંગ યુનિટ અને હોમલેન્ડ સિક્યુરિટી ઇન્વેસ્ટિગેટિવ ટીમનો તેમના સહયોગ અને સમર્થન માટે આભાર માન્યો હતો.
તેમણે વધુમાં કહ્યું કે, ભારતના લોકો માટે આ માત્ર કલાના નમુનાઓ નથી પરંતુ તેમના જીવંત વારસા અને સંસ્કૃતિનો એક ભાગ છે. પ્રાચીન વસ્તુઓ ટૂંક સમયમાં ભારતમાં લાવવામાં આવશે. પ્રત્યાવર્તન સમારોહમાં મેનહટન ડિસ્ટ્રિક્ટ એટર્ની ઓફિસ અને હોમલેન્ડ સિક્યુરિટી તપાસ ટીમના વરિષ્ઠ અધિકારીઓએ હાજરી આપી હતી. PM મોદીની સત્તાવાર મુલાકાત દરમિયાન, ભારત અને યુએસ સાંસ્કૃતિક સંપત્તિ કરાર પર કામ કરવા સંમત થયા છે જે સાંસ્કૃતિક કલાકૃતિઓની ગેરકાયદેસર હેરફેરને રોકવામાં મદદ કરશે.
તેઓએ આગળ કહ્યું હતું કે આવી સમજણ બંને દેશોની હોમલેન્ડ સિક્યુરિટી અને કાયદા અમલીકરણ એજન્સીઓ વચ્ચે ગતિશીલ દ્વિપક્ષીય સહકારમાં વધુ મૂલ્ય ઉમેરશે. આ 105 કલાકૃતિઓ ભારતમાં તેમના ઉદભવના સંદર્ભમાં વિશાળ ભૌગોલિક વિસ્તારનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. અમેરિકાએ સોંપેલી 105 પ્રાચીન કલાકૃતિઓ અંતર્ગત 47 પૂર્વ ભારતની, 27 દક્ષિણ ભારતની, 22 મધ્ય ભારતની, 6 ઉત્તર ભારતની અને 3 પશ્ચિમ ભારતની છે.
2જી-3જી સદી એડીથી 18મી-19મી સદી એડી સુધીની કલાકૃતિઓ ટેરાકોટા, પથ્થર, ધાતુ અને લાકડામાંથી બનેલી છે. લગભગ 50 કલાકૃતિઓ ધાર્મિક વિષયો, હિંદુ ધર્મ, જૈન ધર્મ અને ઇસ્લામ સાથે સંબંધિત છે અને બાકીની સાંસ્કૃતિક મહત્વની છે. ભારત સરકાર વિદેશમાંથી ચોરાયેલી ભારતીય પ્રાચીન વસ્તુઓ, સમૃદ્ધ ભારતીય વારસા અને સંસ્કૃતિના જીવંત પ્રતીકોને પરત લાવવા માટે નક્કર પ્રયાસો કરી રહી છે.
PM મોદીના અમેરિકા પ્રવાસ દરમિયાન આ નિર્ણય લેવાયો હતો
અહેવાલો અનુસાર 24 જૂને પોતાની સત્તાવાર મુલાકાત દરમિયાન પીએમ મોદીએ રોનાલ્ડ રીગન સેન્ટરમાં ભારતીય ડાયસ્પોરાને સંબોધિત કરતા અમેરિકાના નિર્ણયની જાણકારી આપી હતી અને કહ્યું હતું કે ભારતીય મૂળની આ પ્રાચીન વસ્તુઓ આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં યોગ્ય કે ખોટી રીતે પહોંચી હતી, પરંતુ અમેરિકાએ તેમને પરત કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. વડા પ્રધાન મોદીએ ભૂતકાળમાં પણ અનેક વિદેશ પ્રવાસો પર વૈશ્વિક નેતાઓ સાથે આ બાબતે ચર્ચા કરી છે, જેના કારણે અત્યાર સુધીમાં વિદેશથી ઘણી પ્રાચીન મૂર્તિઓ અને કલાકૃતિઓ સ્વદેશ લાવવામાં આવી છે.
આ પહેલા અમેરિકાએ 2022માં ભારતને 307 પ્રાચીન વસ્તુઓ પરત કરી હતી. આ પ્રાચીન વસ્તુઓની દાણચોરી અને ચોરી કરવામાં આવી હતી, જેની કિંમત આશરે US $4 મિલિયન છે. જેમાંથી 238ને 2014 બાદ પરત લાવવામાં આવ્યા છે. ભારત સરકારે જણાવ્યું હતું કે સદીઓથી, અસંખ્ય અમૂલ્ય કલાકૃતિઓ, જેમાંથી કેટલીક ઊંડી સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક મહત્વ ધરાવે છે, તેની ચોરી કરીને વિદેશમાં દાણચોરી કરવામાં આવી હતી. તેમને પરત લાવવાના પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.
