વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ તેમના માસિક રેડિયો સંબોધનમાં મન કી બાત કાર્યક્રમમાં વાત કરી કે કેવી રીતે ભારતના વિવિધ ભાગો કુપોષણની સમસ્યાને પહોંચી વળવા માટે તેમના દ્વારા શક્ય તેટલું કરી રહ્યા છે.
વીડિયોમાં લગભગ 12 મિનિટે, પીએમ મોદી ‘પ્રોજેક્ટ સંપૂર્ણા’ હેઠળ આસામમાં બોંગાઈગાંવ વહીવટીતંત્ર દ્વારા લેવામાં આવેલા પગલાં વિશે અનોખી રીતે વાત કરે છે. આ કાર્યક્રમ હેઠળ, એક મહિલા, જે એક સારા પોષિત બાળકની માતા છે, તે કુપોષણથી પીડિત બાળકની માતાને મળે છે અને એક મિત્ર તરીકે પોષણનું મહત્વ સમજાવે છે. આ કાર્યક્રમ હેઠળ, 90% થી વધુ બાળકો કુપોષણથી બહાર આવ્યા છે.
ત્યારબાદ પીએમ મોદી મધ્યપ્રદેશના દતિયા ગામની વાત કરવા માંડ્યા. પીએમ મોદીએ કહ્યું કે ‘મેરા બચ્ચા અભિયાન’ અંતર્ગત જિલ્લાઓમાં ભજન-કીર્તન (હિંદુ મેળાવડા જ્યાં હિંદુ દેવી-દેવતાઓ માટે ભક્તિ ગીતો) યોજવામાં આવ્યા હતા. આવા ભજન-કીર્તનમાં શિક્ષકોને પોષણ ગુરુ તરીકે બોલાવવામાં આવતા. ‘મટકા’ કાર્યક્રમ હેઠળ, મહિલાઓ આંગણવાડી કેન્દ્રમાં મુઠ્ઠીભર અનાજ લાવશે અને આ અનાજ સાથે શનિવારે ‘બાલભોજ’નું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. આનાથી આંગણવાડીઓમાં બાળકોની હાજરી તો વધી જ પરંતુ કુપોષણમાં પણ ઘટાડો જોવા મળ્યો.
તેવી જ રીતે, ઝારખંડના ગિરિડીહમાં એક અનોખું અભિયાન ચાલી રહ્યું છે જ્યાં બાળકોને સાપ અને સીડીની રમત દ્વારા પોષણ વિશે સારી અને ખરાબ ટેવ વિશે શીખવવામાં આવે છે.
પોષણ માસ
પીએમ મોદીએ આ વખતના સંબોધનમાં મન કી બાત કાર્યક્રમમાં કહ્યું કે સપ્ટેમ્બર મહિનો કુપોષણ સામે લડવાના અભિયાન તરીકે ‘પોષણ માહ’ (પોષણ મહિનો) તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. ટેક્નોલોજીના વધુ સારા ઉપયોગ અને જનભાગીદારી સાથે પોષણ વિશે જાગૃતિ લાવવા માટે ઘણી રચનાત્મક અને વૈવિધ્યસભર રીતોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આંગણવાડી કાર્યકરોને આંગણવાડી સેવાઓની સુલભતા પર દેખરેખ રાખવા માટે પોશન ટ્રેકર ધરાવતા મોબાઈલ ઉપકરણો આપવામાં આવે છે.
“કુપોષણની બિમારીનો ઉકેલ માત્ર આ પગલાં પૂરતો મર્યાદિત નથી – આ લડતમાં, અન્ય ઘણી પહેલો પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જલ જીવન મિશન લો…આ મિશન ભારતને કુપોષણ મુક્ત બનાવવામાં પણ મોટી અસર કરશે. કુપોષણના પડકારોનો સામનો કરવામાં સામાજિક જાગૃતિ માટેના પ્રયાસો મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. આગામી પોષણ મહિનામાં હું તમને બધાને વિનંતી કરીશ કે કુપોષણને નાબૂદ કરવાના પ્રયાસોમાં ભાગ લે.” પીએમ મોદીએ કહ્યું.
