દલિતોના સશક્તિકરણના નામે બનેલો ભેદભાવપૂર્ણ SC-ST એક્ટ સમાજ માટે કેવો ભયંકર સાબિત થઈ રહ્યો છે તેનો તાજો સાક્ષી રાજસ્થાનના જયપુરનો રક્ષિત આત્મહત્યાનો કિસ્સો છે. આ કૃત્યએ એક હસતા પરિવારને સંપૂર્ણપણે બરબાદ કરી દીધો. તેઓએ આર્થિક નુકસાન પણ સંભાળ્યું હશે, પરંતુ સંકટમાંથી પસાર થઈ રહેલું કુટુંબ હવે પાલક પુત્રની ખોટ સહન કરવા સક્ષમ નથી.
જયપુરના મુહાના પોલીસ સ્ટેશન વિસ્તારમાં રહેતા ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ રક્ષિત ખંડેલવાલે ગુરુવારે (18 ઓગસ્ટ 2022) તેની માતા વિરુદ્ધ દાખલ કરાયેલા ખોટા SC-ST એક્ટના કારણે આત્મહત્યા કરી લીધી હતી. પરિવારના અપમાનથી નારાજ રક્ષિતે તેના ચોથા માળે આવેલા ફ્લેટમાંથી કૂદીને જીવ આપી દીધો હતો.
રક્ષિતની એક સુસાઈડ નોટ પણ મળી આવી છે, જેમાં તેણે પોતાની આપવીતી લખી છે. તેણે લખ્યું છે કે ભીમ સિંહ નામના વ્યક્તિએ તેના પરિવાર અને તેની માતા પર પણ SC-ST એક્ટ અંતર્ગત ખોટો કેસ દાખલ કર્યો છે. જેના કારણે Dy SP સતીશ વર્મા તેના પરિવારને સતત હેરાન કરી રહ્યા હતા.
चार पन्नों का सुसाइड लेटर आपको रुला देगा, मां, पापा, बहन,भाई, प्यार सबके लिए लिखा है.
— Shubham shukla (@ShubhamShuklaMP) August 21, 2022
और अंतिम में भ्रष्टाचारी डीएसपी सतीश वर्मा के लिए लिखा- प्लीज सर मेरे परिवार को परेशान करना छोड़ दो……
इस डीएसपी को @ashokgehlot51 कब हटाएंगे?@PoliceRajasthan pic.twitter.com/oswxXY2Fq9
રક્ષિતે પોતાની સુસાઈડ નોટમાં લખ્યું છે કે તેઓ ખરાબ લોકો નથી. સમયએ તેને બરબાદ કરી દીધો છે અને તેના પરિવાર પાસે પૈસા નથી. ભીમ સિંહ તેમને સતત હેરાન કરી રહ્યો છે. તેણે ડીએસપીને વિનંતી કરી કે તે તેના પરિવારને પરેશાન ન કરે. તેણે લખ્યું કે મરવું બહુ જરૂરી હતું.
પોતાની ચાર પાનાની સુસાઈડ નોટમાં રક્ષિતે લખ્યું છે કે ભીમાએ જયપુર અને ભરતપુરમાં તેના પરિવાર વિરુદ્ધ 420 અને SC-ST એક્ટ હેઠળ કેસ દાખલ કર્યો છે. તેણે લખ્યું, “આના કારણે અમારો આખો પરિવાર પરેશાન છે. તેણે મારી માતા સામે કેસ પણ કર્યો હતો. આમાં તેને ડીએસપી સતીશ વર્મા સપોર્ટ કરી રહ્યા છે. દરરોજ આ લોકો અમને હેરાન કરે છે અને ઘરે પોલીસ ટીમ મોકલે છે. અમે ગુનેગાર નથી.”
સુસાઈડ નોટમાં રક્ષિતે પરિવારની આર્થિક તંગીનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે. તેણે લખ્યું, “હું ઘણા લોકોને સોરી કહેવા માંગુ છું, પરંતુ કેમ કોઈ મારી વાત સાંભળતું નથી. મારી પાસે પૈસા નથી. તે ઘણા સમય પહેલા પતી ગયા હતા. કોઈ સમજતું નથી કે નુકસાન થયું છે. કૃપા કરીને મારા ગયા પછી મારા પરિવારને ખલેલ પહોંચાડશો નહીં.”
તેણે આગળ લખ્યું, “હું એક સાધારણ છોકરો હતો જેનું જીવન સામાન્ય હતું. સારું બનવાના ચક્કરમાં મારું આખું જીવન બરબાદ થઈ ગયું. અમારા પરિવારની ઈજ્જત, પૈસા બધું ખતમ થઈ ગયું છે. આજે બધા મારા વિશે ખરાબ બોલે છે. ભીમ સિંહ જેવા લોકો પૈસા માટે મારા વિશે ખરાબ બોલે છે. અમે માણસો ખરાબ નથી, સમય ખરાબ હતો જેણે બધું ખતમ કરી નાખ્યું.”
પરિવારની જવાબદારી રક્ષિત પર હતી
25 વર્ષીય રક્ષિતના પિતા રમાકાંત ખંડેલવાલનો જયપુરમાં કપડાંનો શોરૂમ હતો. કોરોના રોગચાળા દરમિયાન તેમના વ્યવસાયને ભારે ફટકો પડ્યો હતો અને વ્યવસાય સંપૂર્ણપણે બરબાદ થઈ ગયો હતો. પરિવારની જવાબદારી માતા મંજુ ખંડેલવાલ અને નાના ભાઈ આર્યન સહિત રક્ષિત પર આવી ગઈ હતી.
તે પોતાની જવાબદારી પણ નિભાવી રહ્યો હતો અને તનતોડ મહેનત કરીને ફરી એકવાર પરિવારને ઉભો કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો હતો. આ દરમિયાન તેણે આત્મહત્યા કરી લીધી છે. બીજા દિવસે તેના રૂમમાંથી સ્યુસાઈડ નોટ મળી આવતાં ખબર પડી કે આ ખોટા કેસના કારણે તે પરિવારના અપમાનથી પરેશાન હતો.
તેણે સુસાઈડ નોટમાં પોતાના પરિવાર અને લોકોને ખૂબ જ ભાવનાત્મક અપીલ કરી હતી. તેણે લખ્યું કે તે તેના માતા-પિતા અને પરિવારને ખૂબ જ પ્રેમ કરે છે, પરંતુ સંજોગો એવા બની ગયા છે કે તે આગળની જિંદગીની સફર ચાલુ રાખી શકતો નથી. તેમણે લોકોને તેમના પરિવારને પરેશાન ન કરવા, પરંતુ તેમને ટેકો આપવાની અપીલ પણ કરી.
SC-ST એક્ટમાં રાજસ્થાનના જાલોરમાં હેડમાસ્ટર પર કાર્યવાહી
નોંધનીય છે કે રાજસ્થાનના જાલોરના સુરાના ગામમાં એક શાળાના મુખ્ય શિક્ષક વિરુદ્ધ SC-ST એક્ટ હેઠળ માટલામાં પાણી પીવાનો કેસ નોંધવામાં આવ્યો છે. આ અંગે દેશભરમાં હોબાળો મચી ગયો છે. તે જ સમયે, રાજસ્થાન બાળ અધિકાર સંરક્ષણ આયોગના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ અને પોલીસ પણ કહી રહ્યા છે કે શાળામાં કોઈ માટલા નથી.
શાળાના દલિત શિક્ષકો અને વિદ્યાર્થીઓનું પણ કહેવું છે કે શાળામાં પીવાના પાણી માટે એક પણ વાસણ નથી અને બધા એક જ ટાંકીમાંથી પાણી પીવે છે. તે જ સમયે, બાળકના પિતાએ તેને જાતિનો રંગ આપીને, તેની એફઆઈઆરમાં મારવાનું કારણ ઘડામાંથી પાણી તરીકે જણાવ્યું છે.
અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, શાળાના બે લોકો કોઈ મુદ્દે ઝઘડો કરી રહ્યા હતા, તે દરમિયાન ત્યાંથી પસાર થઈ રહેલા મુખ્ય શિક્ષક ચેલ સિંહે બંનેને થપ્પડ મારી દીધી હતી. બાદમાં તે દલિત વિદ્યાર્થીનું હોસ્પિટલમાં મોત થયું હતું. આ પછી તેને રાજકીય રંગ આપવામાં આવ્યો છે.