હાલના દિવસોમાં ઉત્તરાખંડના ઋષિકેશમાં ઘરોમાં કબરોને (મઝારો) તોડી પાડવાના ઘણા વિડીયો સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થઈ રહ્યા છે. તે કેટલાક હેન્ડલ્સ પર લાઈવ પણ કરવામાં આવ્યું છે. વિડીયો વાયરલ થયા બાદ મુસ્લિમ સમુદાયના કેટલાક લોકો આ મામલે પ્રશાસન પાસે કાર્યવાહીની માંગ કરી રહ્યા છે. તે જ સમયે, ‘દેવભૂમિ રક્ષા અભિયાન’ના સ્વામી દર્શન ભારતીએ પણ તેમની સંસ્થા દ્વારા મઝારો તોડી પાડવાની જવાબદારી લીધી છે. ઑપઇન્ડિયાએ તેઓનો સંપર્ક કર્યો જેમણે કબરો તોડી પાડવાની જવાબદારી લીધી છે. તેમની આ ક્રિયાને સંપૂર્ણપણે કાયદાના દાયરામાં હોવાનું વર્ણવતા, તેમણે અમને તેમના કાર્યને એક મોટા ષડયંત્ર સામે સંઘર્ષ તરીકે વર્ણવ્યું.
Hindus in Uttrakhand demolishing an illegal mazaar.#LandJihad pic.twitter.com/II26C14HMM
— Trunicle ट्रूनिकल (@trunicle) September 6, 2023
સ્થાનિક સામાજિક કાર્યકર ચંદ્રભૂષણ શર્માએ ઋષિકેશ અને આસપાસના વિસ્તારોમાં મઝારો સામે હોબાળો શરૂ કરવાની જવાબદારી લીધી છે. મંગળવારે (5 સપ્ટેમ્બર, 2023) OpIndia સાથેની વાતચીત દરમિયાન, તેમણે અમને સમગ્ર ઘટના વિશે વિગતવાર માહિતી આપી. તેમણે કહ્યું કે તેઓએ ગયા મહિને 26 ઓગસ્ટથી આ અભિયાન શરૂ કર્યું હતું.
ઋષિકેશ અને તેની આસપાસના ઘરોમાં 200 થી વધુ મઝારો
ચંદ્રભૂષણ શર્માએ દાવો કર્યો હતો કે તેમની ખાનગી નોકરી દરમિયાન ખેતરમાં કામ કરતી વખતે, તેમણે જોયું કે ઋષિકેશ અને તેની આસપાસના ઘરોની અંદર 200 થી વધુ મઝારો બનાવવામાં આવી છે. ભૂતપૂર્વ સૈનિકો, ઉદ્યોગપતિઓ અને હિંદુ ધર્મના મંદિરના પુજારીઓએ પણ પોતાના ઘરોમાં આવા બાંધકામ કર્યા હતા. કેટલીક મઝારો જેઓએ તેમને બાંધી હતી તેમના ઘરો સુધી મર્યાદિત હતી, જ્યારે અન્ય ઘણી ધીમે ધીમે જાહેર બની હતી. અહીં કવ્વાલી વગેરે વગાડીને વાર્ષિક ઉર્સની ઉજવણી કરવામાં આવી રહી હતી અને બહારના લોકોએ નમાઝ પઢવાનું શરૂ કરી દીધું હતું.
મંદિરના પૂજારી તરીકે, તેમણે મનસા દેવી મંદિર, ઋષિકેશના પૂજારીનું નામ લીધું, જેમના ઘરની અંદર લગભગ 10 વર્ષ સુધી એક મઝાર બનાવવામાં આવી હતી. એવો દાવો કરવામાં આવે છે કે પૂજારીઓ પીર બાબા-શિવ બાબાના નામથી તેનો પ્રચાર કરતા હતા. ચંદ્રભૂષણ શર્માના જણાવ્યા અનુસાર, શરૂઆતમાં ઘણો વિરોધ થયા બાદ આખરે પૂજારીએ મકબરાને તોડવાની સંમતિ આપી દીધી. તેમણે કહ્યું કે એક પૂર્વ સૈનિકે હાઈવેની બાજુમાં આટલી મોટી જમીન પર એક મઝાર બનાવી છે જ્યાં ઓછામાં ઓછી 3 દુકાનો બનાવી શકાઈ હોત.
ઋષિકેશના ઘણા ભાગોમાં ફેલાયેલી છે જાળ
27 ઓગસ્ટથી 3 સપ્ટેમ્બરની વચ્ચે જે મઝારો તોડી પાડવામાં આવી હતી તે ઋષિકેશના અમિત ગ્રામ, મનસા દેવી વોર્ડ અને સુમન વિહાર વિસ્તારમાં છે. ચંદ્રભૂષણ શર્માએ કહ્યું કે જ્યાં સુધી ઋષિકેશ ‘મઝાર મુક્ત’ ન થાય ત્યાં સુધી આ અભિયાન આગળ પણ ચાલુ રહેશે. આ સાથે તેમણે કહ્યું કે આ કામ તેમના જ પૈસા અને લોક સહકારથી થઈ રહ્યું છે, જેમાં આગળની કાર્યવાહી અંગે કોઈને જાણ કરવામાં આવતી નથી.
આ ઝુંબેશમાં પોતાને સક્રિય સહભાગી ગણાવતા ઋષિકેશના અનિલ કુમારે પણ કાયદાકીય રીતે ગેરકાયદેસર મઝારોને તોડી પાડવાની વાત કરી હતી. અમને કહેવામાં આવ્યું હતું કે ઋષિકેશ શહેર અને 5 કિમીનો વિસ્તાર ઘરની અંદર મઝારવાળા કાવતરાથી ખરાબ રીતે પ્રભાવિત છે.
મઝારોમાં રચવામાં આવે છે ષડયંત્ર
ચંદ્રભૂષણ શર્માએ અમને જણાવ્યું કે જે લોકો નાની-નાની બાબતોને લઈને પરેશાન થઈને દરગાહમાં જાય છે, તેમને ઘરે જ મઝાર બનાવવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. દરગાહના નામમાં, ચંદ્રભૂષણે ખાસ કરીને રૂરકીના પીરાન કલિયારનું નામ લીધું. અહીં તેઓને ઘરે જ મઝાર બનાવવા માટે માત્ર કારીગરો જ નહીં, પણ પછી અંદર પૂજા કરવા માટે નમાઝી ટોપી સહિત ઇસ્લામિક પોશાક પણ આપવામાં આવે છે. શર્માનો દાવો છે કે લોકો આ જગ્યાએ ઇબાદત વગેરેની તાલીમ પણ મેળવે છે.
શર્માએ જણાવ્યું કે મંદિરના પૂજારી અને સૈનિકો સહિત અન્ય વેપારી પણ દરગાહમાં નિર્ધારિત નિયમો અનુસાર અંદર પૂજા કરતા હતા.
દરેક ડિમોલિશન માટે લેખિત સંમતિ
અમે ચંદ્રભૂષણ શર્માને પૂછ્યું કે શું પોલીસ મઝારો તોડવા બદલ તેમની સામે પગલાં નથી લઈ રહી. આ પ્રશ્નના જવાબમાં શર્માએ કહ્યું કે તેમણે આ કાર્યવાહી માટે મકાન માલિકો પાસેથી લેખિત પરવાનગી અને સંમતિ લીધી હતી જેમણે તેમના ઘરમાં કોઈના પ્રભાવ હેઠળ મઝાર બનાવી હતી. શર્માએ એમ પણ કહ્યું હતું કે તેમણે ઋષિકેશને ‘મઝાર મુક્ત’ કરવા ઓપરેશન પહેલા તમામ કાયદાકીય પાસાઓ પર ગંભીરતાથી વિચાર કર્યો હતો.
ઘરોમાં બનેલી મઝારોને તોડી પાડવાની ઝુંબેશમાં સામેલ અન્ય એક વ્યક્તિ અનિલ કુમારે પણ કહ્યું કે તેમણે આ માટે ઘરના માલિકોની પરવાનગી અને સંમતિ લીધી હતી. અનિલ કુમારે અમને કેટલાક મકાન માલિકોના સંમતિ પત્રો પણ મોકલ્યા હતા. આ સંમતિ ફોર્મમાં, સ્વેચ્છાએ અને હિંદુ ધર્મના આદરને કારણે મઝારોને પોતાના ઘરમાંથી દૂર કરવાની પરવાનગી આપવામાં આવી છે. તેમજ ભવિષ્યમાં ફરી આવું કૃત્ય ન કરવા અને ક્યારેય કોર્ટ વગેરેમાં ન જવાની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. સંમતિ પત્રની શરૂઆત ‘શ્રી ગણેશાય નમઃ’ થી કરવામાં આવી છે.
કેટલાક ધર્માંતરિત હિંદુઓ છે ષડયંત્રના માસ્ટરમાઈન્ડ
ચંદ્રભૂષણ શર્માએ જણાવ્યું કે ઋષિકેશમાં મઝારોનું નેટવર્ક છેલ્લા 30 વર્ષથી શરૂ થયું છે. ગયા અઠવાડિયે તોડી પાડવામાં આવેલી કેટલીક મઝારો બે દાયકા જૂની છે. જો કે, તેમણે એમ પણ કહ્યું કે છેલ્લા 5 થી 6 વર્ષો દરમિયાન આડેધડ રીતે મઝારો બનાવવામાં આવી છે. ચંદ્રભૂષણે આવા કેટલાક હિંદુઓને આની પાછળ સક્રિય હોવાનું કહ્યું, જેમણે અંદરખાને ધર્મ પરિવર્તન કર્યું છે. નામ ન આપવાની શરતે તેણે એક વ્યક્તિનો ઉલ્લેખ કર્યો છે જે પહેલા હિંદુ હતા પરંતુ હવે ઇસ્લામિક શૈલીમાં રહે છે. શર્માએ કહ્યું કે જે વ્યક્તિ અઢળક પૈસાનો માલિક છે અને બાઉન્સરોના રક્ષણમાં ચાલતો હતો, તે હવે હિંદુ દેવી-દેવતાઓનું અપમાન કરીને લોકોને પોતાની તરફ ખેંચવાનો પ્રયત્ન કરે છે.
ચંદ્રભૂષણ શર્માએ આ અભિયાનમાં સામેલ તેમના અન્ય સાથીદારોના નામ આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. તેમણે નજીકના ભવિષ્યમાં તેને ઝડપી બનાવવાની પણ જાહેરાત કરી હતી અને લોકોને જાગૃતિ માટે અપીલ કરી હતી.
મઝાર બનાવનારની પત્ની સાથે જ લવ જેહાદ
OpIndiaએ આ બાબતે દેવભૂમિ રક્ષા અભિયાનના સંરક્ષક સ્વામી દર્શન ભારતી સાથે વાત કરી હતી. સ્વામી દર્શન ભારતીએ અમને જણાવ્યું કે ઋષિકેશના અમિત ગ્રામ વિસ્તારના એક ઘરમાં, જ્યાં મોટાભાગની મઝારો ઘરોમાં બનેલી છે, ત્યાં લવ જેહાદની ઘટના બની ચૂકી છે. નામ ન આપવાની શરતે દર્શન ભારતીએ જણાવ્યું કે લગભગ 15 વર્ષ પહેલા એક હિંદુ પરિવારે ઘરમાં મઝાર બનાવી હતી, જેનો પતિ ઇબાદત કરતો રહી ગયો અને તેની પત્નીને મુસ્લિમ ભગાડી ગયો. સ્વામીના કહેવા પ્રમાણે આ ઘટના લગભગ 5 વર્ષ જૂની છે.
વહીવટીતંત્રે લાચારી વ્યક્ત કરી છે
સ્વામી દર્શન ભારતીએ પોતાની રીતે મઝારો સામે પગલાં લેવાના પ્રશ્ન પર અમને જણાવ્યું હતું કે તેમણે આ અંગે અગાઉ વહીવટીતંત્ર સાથે વાત કરી હતી. તેમણે દાવો કર્યો હતો કે પ્રશાસને ખાનગી મકાનોમાં સ્વેચ્છાએ કબરો બાંધવામાં આવી હોવાનું કહીને કોઈ કાર્યવાહી કરવામાં અસમર્થતા દર્શાવી હતી. તેમણે સંસ્થા દ્વારા ચલાવવામાં આવી રહેલા અભિયાનને કાનૂની અને છેલ્લો વિકલ્પ ગણાવ્યો હતો. તેમણે તેને ખૂબ જ ખતરનાક કાવતરું પણ ગણાવ્યું હતું અને કહ્યું હતું કે પહાડીઓ વિરુદ્ધ અંદરખાને પહાડીઓને જ ઊભા કરવામાં આવી રહ્યા છે.
સાધુ-સંતોમાં મુસ્લિમોનો ભય
સ્વામી દર્શન ભારતીએ ધાર્મિક શહેર ઋષિકેશમાં ગુપ્ત રીતે આટલી બધી મઝારો બનાવવાનું કારણ ત્યાંના તમામ સંતોમાં મુસ્લિમોનો ડર હોવાનું જણાવ્યું હતું. તેમણે આ ડરને ઘણા લોકોની મજબૂરી ગણાવી અને ભવિષ્યમાં ગેરકાયદેસર મઝાર વિરોધી અભિયાનમાં જોડાવા અપીલ કરી હતી.