ઘઉં ઉત્પાદક રાજ્યોમાં થઇ રહેલી ઘઉંની ખરીદી વચ્ચે સારા સમાચાર એ છે કે દેશના સરકારી ગોડાઉનોમાં 1.89 કરોડ ટન ઘઉંનો સ્ટોક છે, જે બફર સ્ટોકના સ્તર 74.6 લાખ ટનથી અઢી ગણો વધારે છે. આ વર્ષે 1થી 20 એપ્રિલ દરમિયાન જ 1.01 કરોડ ટન ઘઉંની ખરીદી થઇ ચૂકી છે. એટલે કે આવનારા દિવસોમાં ખરીદી નવી સપાટીને સ્પર્શી શકે છે. ઘઉં નિકાસ દ્વારા ભારત સર્જી શકે છે વિક્રમ.
ફૂડ સેક્રેટરી સુધાંશુ પાંડેએ શુક્રવારે જણાવ્યું હતું કે, વિશ્વ બજારમાં કોમોડિટીની વધતી માંગને કારણે એપ્રિલ-જુલાઈના સમયગાળા દરમિયાન વેપારીઓએ 30-35 લાખ ટન ઘઉંની નિકાસ માટે કરાર કર્યા છે. સત્તાવાર આંકડા અનુસાર, દેશની ઘઉંની નિકાસ 2020-21માં 21.55 લાખ ટનની સામે 2021-22માં 70 લાખ ટનને વટાવી ગઈ છે.
તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, આ રાજ્યો બંદરો અને સરળ લોજિસ્ટિક્સની નજીક હોવાને કારણે ઘઉંનો મહત્તમ જથ્થો ગુજરાત, રાજસ્થાન અને મધ્ય પ્રદેશમાંથી મોકલવામાં આવશે. આ વખતે ભારત પાસેથી ઘઉં ખરીદનારા દેશોમાં ઇજિપ્ત પણ ઉમેરાયું છે. ભારત 6 વર્ષથી જે દેશોને ઘઉંની નિકાસ કરે છે તેમની સંખ્યા 43થી વધીને 69 થઇ છે.
India, the food security soldier. 🇮🇳
— Piyush Goyal (@PiyushGoyal) April 15, 2022
Egypt has turned to India for its supply of wheat trusting us for quick & quality delivery.
Modi Govt. is leading the response to a surging global demand as our farmers give us an upper hand with a bumper harvest. pic.twitter.com/gFk8bjZ4ky
આ પહેલા તાજેતરમાં જ વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ પ્રધાન પીયૂષ ગોયલે કહ્યું હતું કે 2022-23 ના નાણાકીય વર્ષમાં દેશની ઘઉં નિકાસ 100 લાખ ટનને પાર કરી શકે છે.
વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ પ્રધાન પિયુષ ગોયલે જણાવ્યું હતું કે, “અમે વર્તમાન નાણાકીય વર્ષમાં ઘઉંની નિકાસમાં નોંધપાત્ર વધારો કરવા માટે અન્ય કેટલાક મંત્રાલયો – કૃષિ, રેલ્વે, શિપિંગ – તેમજ નિકાસકારો અને રાજ્ય સરકારો સાથે કામ કરી રહ્યા છીએ.”
ડાયરેક્ટોરેટ જનરલ ઓફ ફોરેન ટ્રેડ (DGF)ના અંદાજ મુજબ, ભારતે 2021-22માં રેકોર્ડ 7 મેટ્રિક ટન ઘઉંની નિકાસ કરી હતી જેનું મૂલ્ય $2.05 બિલિયન હતું. ગયા નાણાકીય વર્ષમાં લગભગ 50% શિપમેન્ટ બાંગ્લાદેશમાં હતા.
રશિયાના યુક્રેન પર આક્રમણ અને ત્યારબાદ મોસ્કો સામેના પશ્ચિમી પ્રતિબંધોએ ઘઉંના પુરવઠામાં ઘટાડો કર્યા પછી ઘણા દેશો ભારત અને અન્ય દેશોમાંથી ઘઉંની ખરીદી કરી રહ્યા છે. ભારત સરકાર ઘઉંની નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવાની યોજના ધરાવે છે જેથી વૈશ્વિક બજારમાં ઘઉંના ઊંચા ભાવને રોકી શકાય. ભારત વિશ્વમાં ઘઉંનો બીજો સૌથી મોટો ઉત્પાદક દેશ છે.
અધિકારીઓનું કહેવું છે કે ભૌગોલિક રાજકીય પરિસ્થિતિને જોતાં, તે દેશોની માંગ ખાસ કરીને દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયા અને ઉત્તર આફ્રિકામાં, જેઓ યુક્રેન અને રશિયા પાસેથી ઘઉંનો સ્ત્રોત કરતા હતા, જે વૈશ્વિક ઘઉંના વેપારમાં લગભગ 25% હિસ્સો ધરાવે છે, આગામી સમયમાં ભારતની નિકાસ મજબૂત બનશે.
કૃષિ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ પ્રોડક્ટ્સ ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી (APEDA) ના ચેરમેન એમ અંગમુથુએ જણાવ્યું હતું કે, “અમે અમારી ઘઉંની નિકાસને વધારવા માટે દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયા અને ઉત્તર આફ્રિકાના દેશોમાં મુખ્ય મંત્રાલયોના પ્રતિનિધિઓ સાથે પ્રતિનિધિમંડળ મોકલીશું.”
