ગૃહ મંત્રાલયની મોટી કાર્યવાહી: કોંગ્રેસ નેતા મણિશંકર ઐયરની પુત્રીના NGOનું FCRA લાઇસન્સ સસ્પેન્ડ, ફોર્ડ ફાઉન્ડેશન તરફથી મેળવ્યું હતું દાન

કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલય દ્વારા થિંક-ટેંક સેન્ટર ફોર પોલિસી રિસર્ચ (CPR)નું ફોરેન કોન્ટ્રીબ્યુશન રેગ્યુલેશન એક્ટ (FCRA) લાઇસન્સ સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યું છે. કોંગ્રેસના નેતા મણિશંકર ઐયરની પુત્રી યામિની અય્યર આ દિલ્હી સ્થિત NGOની પ્રમુખ અને ચીફ એક્ઝિક્યુટિવ છે.

ગયા વર્ષે સપ્ટેમ્બરમાં, CPR અને Oxfam India આવકવેરા વિભાગ દ્વારા સર્વેક્ષણ અભિયાનને પગલે તપાસ હેઠળ આવ્યા હતા. સીપીઆરનું ફોરેન કોન્ટ્રીબ્યુશન (રેગ્યુલેશન) એક્ટ (FCRA) લાયસન્સ કાયદાના ઉલ્લંઘન બદલ સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યું છે, એમ અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું.

This is BIG.

One of the most policy-influencer foreign funded (By Ford, Omidyar, Gates) NGO – CPR’s FCRA license has been suspended for 6months.

There was an I-T raid last year at CPR, Oxfam, IPSMF.

We have been writing about CPR’s funding since long. pic.twitter.com/d8yKRXJszw

— The Hawk Eye (@thehawkeyex) March 1, 2023

ઓક્સફેમનું FCRA લાઇસન્સ ગયા વર્ષે જાન્યુઆરીમાં સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યું હતું, જેના પગલે NGOએ ગૃહ મંત્રાલયમાં સમીક્ષા અરજી દાખલ કરી હતી. FCRA હેઠળ આપવામાં આવેલ લાયસન્સ સસ્પેન્શન સાથે, CPR વિદેશમાંથી કોઈપણ ભંડોળ પ્રાપ્ત કરી શકશે નહીં. CPRના દાતાઓમાં બિલ એન્ડ મેલિન્ડા ગેટ્સ ફાઉન્ડેશન, યુનિવર્સિટી ઓફ પેન્સિલવેનિયા, વર્લ્ડ રિસોર્સિસ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ અને ડ્યુક યુનિવર્સિટીનો સમાવેશ થાય છે, એમ અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું.

CPRને ફોર્ડ ફાઉન્ડેશન સહિત અનેક વિદેશી સંસ્થાઓ પાસેથી કથિત રીતે ભંડોળ મળ્યું હતું. તિસ્તા સેતલવાડની એનજીઓને દાન આપ્યું હોવાના આક્ષેપો પણ થિંક ટેન્ક પર કરવામાં આવ્યા હતા. જોકે, ગૃહમંત્રીએ 2016માં જ તિસ્તાના NGO સબરાંગ ટ્રસ્ટનું FCRA લાઇસન્સ સસ્પેન્ડ કરી દીધું હતું.

શું છે થિંક-ટેંક સેન્ટર ફોર પોલિસી રિસર્ચ (CPR)

CPR એક બિન-લાભકારી સંસ્થા છે જે ભારતીય સામાજિક વિજ્ઞાન સંશોધન પરિષદ (ICSSR) તરફથી અનુદાન પણ મેળવે છે. CPR એ વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી વિભાગની માન્યતા પ્રાપ્ત સંસ્થા છે. અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે થિંક ટેન્કને FCRA ફંડ અંગે સ્પષ્ટતા અને દસ્તાવેજો આપવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. CPRનું FCRA લાઇસન્સ છેલ્લે 2016માં રિન્યુ કરવામાં આવ્યું હતું અને 2021માં રિન્યૂ થવાનું હતું પરંતુ તે થયું નહોતું.

CPR ની વેબસાઈટ જણાવે છે કે CPR એ બિન-લાભકારી, બિન-પક્ષપાતી, સંશોધન કરવા માટે સમર્પિત સ્વતંત્ર સંસ્થા છે. તે ઉચ્ચ ગુણવત્તાની શિષ્યવૃત્તિ, વધુ સારી નીતિઓ અને ભારતમાં જીવનને અસર કરતા મુદ્દાઓ વિશે વધુ મજબૂત જાહેર પ્રવચનમાં ફાળો આપે છે. વેબસાઇટ અનુસાર, CPR ભારતના 21મી સદીના પડકારો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને નીતિ-સંબંધિત મુદ્દાઓની વિશાળ શ્રેણી પર અદ્યતન અને ઊંડાણપૂર્વક સંશોધન કરે છે.