કેન્દ્રએ દિલ્હીમાં ‘ટ્રાન્સફર-પોસ્ટિંગ, તકેદારી અને અન્ય આનુષંગિક બાબતો’ સંબંધિત નેશનલ કેપિટલ ટેરિટરી ઑફ દિલ્હી (GNCTD) માટે નિયમોની સૂચના આપતો વટહુકમ લાવ્યો છે. SCના ચુકાદાના દિવસો પછી કે જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે કેન્દ્ર સરકાર (LG) પાસે ઓર્ડર, પોલીસ અને જમીન પર સત્તા છે જ્યારે દિલ્હી સરકાર (AAP) અધિકારીઓની બદલી, પોસ્ટિંગ અને નિમણૂક પર સત્તા ધરાવે છે, મોદી સરકારે GNCTD એક્ટમાં એક વટહુકમ લાવ્યો છે.
Centre brings out ordinance notifying rules for GNCTD regarding ‘transfer posting, vigilance and other incidental matters’ pic.twitter.com/Mk2KgIOa0E
— ANI (@ANI) May 19, 2023
નેશનલ કેપિટલ સિવિલ સર્વિસ ઓથોરિટી રચાઈ
વટહુકમ દ્વારા કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા નેશનલ કેપિટલ સિવિલ સર્વિસ ઓથોરિટીની (NCCSA) સ્થાપના કરવામાં આવી છે. જેની સ્થાયી સત્તામાં દિલ્હીના મુખ્ય પ્રધાન, GNCTDના મુખ્ય સચિવ અને કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયના મુખ્ય સચિવનો સમાવેશ થશે. આ ઓથોરિટી જ અધિકારીઓની બદલીઓ, પોસ્ટિંગ, નિમણૂકો અને તકેદારી સત્તાધિકારીઓના સંદર્ભમાં ભલામણો કરશે.
નેશનલ કેપિટલ સિવિલ સર્વિસ ઓથોરિટીને અખિલ ભારતીય સેવાઓના અધિકારીઓ સહિત તમામ ગ્રુપ ‘A’ અધિકારીઓ સામે શિસ્તબદ્ધ કાર્યવાહી અને કાર્યવાહીની મંજૂરીના હેતુથી તકેદારી અને બિન તકેદારી સંબંધિત બાબતો માટે ભલામણો કરવાની જવાબદારી રહેશે. DANICS, દિલ્હીના રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશની સરકારની બાબતોમાં સેવા આપે છે પરંતુ કોઈપણ વિષયના સંબંધમાં સેવા આપતા અધિકારીઓ નથી.
એલ-જી અંતિમ સત્તા રહેશે
વધુમાં મોદી સરકારે GNCTD એક્ટમાં સુધારા કર્યા બાદ, આ વટહુકમ ઓથોરિટી અને LG વચ્ચે મતભેદ હોવાના કિસ્સામાં આખરી નિર્ણય લેવાની સત્તા એલજીને આપે છે.
“લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર, આવી ભલામણ પર યોગ્ય આદેશો પસાર કરતા પહેલા, રાષ્ટ્રીય રાજધાની પ્રદેશની સરકારની બાબતોમાં સેવા આપતા અખિલ ભારતીય સેવાઓ અને DANICS ના અધિકારીઓ સહિત ગ્રુપ ‘A’ અધિકારીઓને લગતી કોઈપણ સંબંધિત સામગ્રી માટે પૂછી શકે છે.”
નોંધનીય છે કે આનાથી સુપ્રીમ કોર્ટના ચુકાદામાં નોંધપાત્ર સુધારો થાય છે. સુપ્રીમ કોર્ટે આદેશ આપ્યો હતો કે અધિકારીઓની બદલી, પોસ્ટિંગ અને નિમણૂક સંબંધિત તમામ બાબતો દિલ્હી સરકારની એકમાત્ર સત્તા છે કેન્દ્ર સરકારની નહીં. આ વટહુકમ પસાર થવાથી, કેન્દ્ર સરકારે અનિવાર્યપણે નિયમો અને ચુકાદામાં ફેરફાર કર્યો છે તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે કે આવી નિર્ણાયક બાબતોમાં રાજ્ય અને કેન્દ્રનો સહયોગ જરૂરી છે.
આ નિર્ણય એ ધ્યાનમાં રાખીને લેવામાં આવ્યો છે કે દિલ્હી એક કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ છે અને રાષ્ટ્રીય રાજધાની છે અને પ્રદેશના વહીવટમાં કેન્દ્ર સરકારનો સમાન અભિપ્રાય હોવો જોઈએ.