27 ફેબ્રુઆરી 2023ના દિવસે ગોધરા સ્ટેશન પાસે સાબરમતી એક્સપ્રેસના S6 ડબ્બાને ઇસ્લામિક જેહાદીઓ દ્વારા આગને હવાલે કરીને 59 નિર્દોષ હિંદુઓને મોતને ઘાટ ઉતારવાની ઘટના, જેને સૌ ગોધરા હત્યાકાંડ કે ગોધરા હિંદુ નરસંહાર તરીકે ઓળખે છે, તેને 21 વર્ષ થયા. છતાં પણ મુખ્ય પ્રવાહના મીડિયામાં આ વિષે ખાસ કાંઈ જોવા મળ્યું નહોતું.
પરંતુ હવે જેમ જેમ દિવસો જાય છે તેમ તેમ 27 ફેબ્રુઆરી 2002 બાદ થયેલ હિંસાને લઈને એક પછી એક ઘટનાક્રમો સમાચારો છવાયેલા રહે છે. જેમાં ગઈકાલ (28 ફેબ્રુઆરી) થી મીડિયા અને સોશિયલ મીડિયા સર્વત્ર એહસાન જાફરી છવાયેલ છે. રાજકારણીઓ પણ આમાં પાછળ નથી અને ઘણા તો તેમને શહીદ સુધી કહી રહ્યા છે.
AIMIMના અસદુદ્દીન ઓવૈસીએ ટ્વીટ કર્યું કે જાફરી ‘ગુજરાત હિંસા’ દરમિયાન ‘હિંદુવાદી ટોળા’ દ્વારા માર્યા ગયા હતા. તેમણે ન્યાય માટેની એક દાયકા જૂની લડાઈ વિશે પણ વાત કરી જે તેમની વિધવા ઝાકિયા જાફરી લડી હતી પરંતુ હારી ગઈ હતી.
Remembering Shaheed Ehsan Jafri. On this date in 2002, he was killed by Hindutvadi mobs during Gujarat pogrom. He was hacked and then burnt. His wife Zakia fought a decades-long battle for justice. She lost. May Allah lessen the grief of the Jafri family. pic.twitter.com/0Qy9iNKWoV
— Asaduddin Owaisi (@asadowaisi) February 28, 2023
કેરળના મુખ્યમંત્રી પિનરાઈ વિજયને પણ જાફરીને યાદ કરીને સંઘ પરિવારની ટીકા કરી હતી. તેમણે ન્યાય માટે ઝાકિયાની લડાઈ અને ‘અકથ્ય અપરાધો’ માટે જવાબદારીની માંગણી વિશે પણ ટ્વિટ કર્યું.
Former MP Ehsan Jafri's memory ignites our outrage over the 2002 Gujarat riots, a chilling reminder of the Sangh Parivar's callous disregard for humanity. Let's stand with Zakia Jafri in her fight for justice, and demand accountability for these unspeakable crimes. pic.twitter.com/vrLbvqQ2wZ
— Pinarayi Vijayan (@pinarayivijayan) February 28, 2023
મુસ્લિમ ટ્વિટર વપરાશકર્તાઓના રેન્ડમ પરંતુ પ્રભાવશાળી ટ્વિટર એકાઉન્ટ્સ, જેને સંભવિતપણે ઉમ્મા દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવે છે, તેણે પણ જાફરી વિશે ટ્વિટ કરે છે. ટ્વીટમાં શેર કરાયેલ સમાચાર ક્લિપિંગ સાબરમતી એક્સપ્રેસ ટ્રેનને મુસ્લિમ ટોળા દ્વારા આગ લગાડવામાં આવેલ છે કે જેણે અયોધ્યાથી પાછા ફરતા 59 કારસેવકોને ‘ગોધરા ટ્રેનમાં આગ’ તરીકે જીવતા સળગાવી દીધાનો સંદર્ભ આપે છે. આ ટ્વીટને 650 થી વધુ રીટ્વીટ, 1600 લાઈક્સ અને 41.2k થી વધુ વ્યુઝ મળ્યા હતા.
This image will haunt every Compassionate Indian for ages.
— Gabbar (@Gabbar0099) February 28, 2023
This is the house of Ehsan Jafri, Ehsan Jafri's brutal assassination by Hindutva terrorists and 2002 Gujarat massacre left an irrevocable scar on Indian polity and democracy. 2/2 pic.twitter.com/1GjReDGxHk
પ્રોપગેન્ડા વેબસાઇટ ધ કારવાને એક અનામી ‘પ્રત્યક્ષદર્શી’ ને પણ ટાંક્યો હતો જેણે દાવો કર્યો હતો કે જાફરીએ ગુજરાતના તત્કાલિન મુખ્યમંત્રી મોદીને ફોન કર્યો હતો જેમણે જાફરીને ‘ધમકાવ્યો’ હતો અને મદદનો ઇનકાર કર્યો હતો. જો કે મોદી દ્વારા આવા ‘દુર્વ્યવહાર’નો કોઈ રેકોર્ડ નથી.
Replug | A witness who survived the Gulburg Society carnage later told a court that Ehsan Jafri, a former MP for Ahmedabad, even called Narendra Modi: “When I asked him what Modi said, [Jafri] said there was no question of help, instead he got abuses.”
— The Caravan (@thecaravanindia) February 28, 2023
https://t.co/CH9atpAdMV pic.twitter.com/dvBm0bzeXv
આ સિવાય પણ ઘણા મુખ્ય પ્રવાહના મીડિયામાં, સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સ અને રાજકારણીઓએ કોંગ્રેસનેતા એહસાન જાફરી યાદ કર્યા હતા. પરંતુ આમાંથી લગભગ કોઈએ 2002ના એ ગોધરા હિંદુ નરસંહારનો યાદ નહોતો કર્યો જેમાં મુસ્લિમ જેહાદીઓએ 59 નિર્દોષ હિંદુઓને જીવતા સળગાવી મુક્યા હતા.
‘અહેસાન જાફરીએ તેની હત્યા કરનાર ટોળાને ઉશ્કેર્યું હતું’- કોર્ટનું અવલોકન
2016 માં, અમદાવાદની એક વિશેષ અદાલતે એહસાન જાફરી મૃત્યુ કેસમાં કોઈપણ કાવતરાના એંગલનો નકારતો ચુકાદો આપ્યો હતો. કોર્ટે અવલોકન કર્યું હતું કે જાફરીએ તેની રહેણાંક સોસાયટીની બહાર એકઠા થયેલા ઉગ્ર ટોળા પર તેની બંદૂક ચલાવી હતી જેના કારણે એક વ્યક્તિનું મૃત્યુ થયું હતું. આથી ટોળું ઉશ્કેરાયું હતું. કોર્ટે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે ગોળીબાર ટોળાના કૃત્યને માફ કરી શકે નહીં.
સ્પેશિયલ એસઆઈટી કોર્ટના ન્યાયાધીશ પી બી દેસાઈએ અવલોકન કર્યું હતું કે જાફરીના ટોળા પર ખાનગી ગોળીબાર ઉત્પ્રેરક તરીકે કામ કર્યું હતું જેણે તે ટોળાને તેને મારવા માટે ઉશ્કેર્યું હતું. મર્યાદિત પોલીસ દળ પાસે ટોળાને વિખેરવા માટે કોઈ સાધન નહોતું. જાફરીએ તેની બંદૂકમાંથી આઠ રાઉન્ડ ગોળીબાર કર્યો હતો જેમાં એકનું મોત થયું હતું અને ટોળામાં 15 લોકો ઘાયલ થયા હતા.
કોર્ટે અવલોકન કર્યું હતું કે સમગ્ર ગુજરાતમાં હિંસા ફાટી નીકળી હતી ત્યારે સવારે 9:30 થી 1:30 વાગ્યાની વચ્ચે કોઈ અપ્રિય ઘટના બની ન હતી. અચાનક બપોરે 1:30 વાગ્યે, જાણે ‘નળ ચાલુ’ થઈ હોય, હિંસા કાબૂ બહાર થઈ ગઈ. તે સમયે જાફરીએ પોતાના હથિયારથી ફાયરિંગ કર્યું હતું. કોર્ટે ઉમેર્યું હતું કે ટોળા પર પોતાના ખાનગી હથિયારથી ગોળીબાર કરવાનું જાફરીની આ કૃત્ય ટોળાના કૃત્યને માફ કરવાનું બહાનું ન હોઈ શકે.
જૂન 2022માં, ભારતની સર્વોચ્ચ અદાલતે SIT દ્વારા આપવામાં આવેલી ક્લીનચીટને સમર્થન આપ્યું હતું. જાફરીની વિધવા ઝાકિયા જાફરીની એસઆઈટી કોર્ટ દ્વારા ક્લીન ચિટને પડકારતી અરજીની સુનાવણી કરતા, SCએ કહ્યું કે જાફરીની અપીલ ‘ગુણવત્તા વિનાની’ છે. જસ્ટિસ એ એમ ખાનવિલકરની આગેવાની હેઠળની બેન્ચે ગુજરાત રમખાણો પાછળ “મોટા ષડયંત્ર”ના આરોપોની તપાસનો આદેશ આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
આમ જે વ્યક્તિએ પોતાની હત્યા કરવા માટે પોતે જ એક ટોળાને ઉશ્કેર્યું હોય, જેણે તે ટોળાને ઉશ્કેરવા માટે પોતાની અંગત ગનમાંથી 8 રાઉન્ડ ફાયરિંગ કરીને 1 વ્યક્તિની હત્યા અને 15 વ્યક્તિઓને ઘાયલ કર્યા હોય, તેવા એહસાન જાફરીને આજે ઘણા લોકો મુખ્ય પ્રવાહના મીડિયામાં તથા સોશિયલ મીડિયામાં શહીદ ગણાવી રહ્યા છે.
નોંધ: અહીં ઑપઇન્ડિયા કોઈ પણ પ્રકારે તે ટોળાના કૃત્યને સમર્થન નથી કરી રહ્યું, પરંતુ માત્રને માત્ર કોર્ટનું જે અવલોકન છે તે પોતાના વાચકો સામે મૂકી રહ્યું છે.
