આજે ગુજરાતનાં જામનગર ખાતે પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ WHOના ગ્લોબલ સેન્ટર ફોર ટ્રેડિશનલ મેડિસિન (GCTM) નો શિલાન્યાસ કર્યો.
કાર્યક્રમના મંચ પર પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી, મોરેશિયશના પ્રધાનમંત્રી પ્રબિંદકુમાર જગનાથ, WHOના મહાનિર્દેશક ડૉ. ટેડ્રોસ ઘેબ્રેયસસ , ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલ, ભારતના આયુષ મંત્રી સરબનંદા સોનોવાલ, ભારતના સ્વાસ્થ્ય મંત્રી ડૉ. મનસુખ માંડવીયા જોવા મળ્યા.
સમગ્ર કાર્યક્રમની રૂપરેખા આ મુજબ રહી હતી.
- ગણપતિ વંદના તથા ધન્વંતરિ વંદના સાથે જામનગર ખાતેના કાર્યક્રમની શરૂઆત થઈ હતી.
- આયુષ મંત્રીનું સરબનંદા સોનોવાલનું વક્તવ્ય થયું.
- મુખ્યમંત્રી ભુપેન્દ્ર પટેલનું વક્તવ્ય થયું.
- WHO ના ભાગ એવા બાંગ્લાદેશ, ભૂટાન અને નેપાળના પ્રધાનમંત્રીઓના વિડિયો મેસેજ દ્વારા વક્તવ્ય થયા.
- WHO ડિરેક્ટર ડૉ. ટેડ્રોસ ઘેબ્રેયસસનું વક્તવ્ય થયું.
- મોરિશિયસના પ્રધાનમંત્રી પ્રબિંદકુમાર જગનાથનું વક્તવ્ય થયું.
- પ્રધાનમત્રીશ્રી મોદીએ સેન્ટર નો શિલાન્યાસ કર્યો હતો.
- અંતમાં પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીનું વક્તવ્ય થયું.
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીના વક્તવ્યના મુખ્ય મુદ્દા આ મુજબ રહ્યા હતા.
WHO પરંપરાગત દવાના આ કેન્દ્ર તરીકે ભારત સાથે નવી ભાગીદારી કરી છે. પરંપરાગત દવાના ક્ષેત્રમાં ભારતના યોગદાન અને ભારતની ક્ષમતા બંને માટે આ સન્માન છે. ભારત આ ભાગીદારીને સમગ્ર માનવતાની સેવા કરવાની મોટી જવાબદારી તરીકે લઈ રહ્યું છે.
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી
પાંચ દાયકા કરતાં વધુ સમય પહેલાં જામનગરમાં વિશ્વની પ્રથમ આયુર્વેદ યુનિવર્સિટીની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. અહીં એક શ્રેષ્ઠ આયુર્વેદ સંસ્થા છે – ‘આયુર્વેદ શિક્ષણ અને સંશોધન સંસ્થા’. હવે વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશનનું આ ગ્લોબલ સેન્ટર વૈશ્વિક સ્તરે વેલનેસ ક્ષેત્રે જામનગરની ઓળખને નવી ઊંચાઈ આપશે.
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી
રોગમુક્ત રહેવું એ જીવનની સફરનો મહત્વનો ભાગ બની શકે છે, પરંતુ સુખાકારી એ અંતિમ લક્ષ્ય હોવું જોઈએ. આપણા જીવનમાં સુખાકારીનું શું મહત્વ છે, કોવિડ રોગચાળાના આ યુગમાં આપણે તેનો અનુભવ કર્યો છે. તેથી જ વિશ્વ આજે આરોગ્ય સંભાળ વિતરણના નવા પરિમાણની શોધમાં છે. મને આનંદ છે કે WHO એ આ વર્ષ માટે “આપણો ગ્રહ અમારું સ્વાસ્થ્ય” સૂત્ર આપીને ‘એક પૃથ્વી, એક સ્વાસ્થ્ય’ના ભારતના વિઝનને આગળ ધપાવ્યું છે.
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી
ભારતની પરંપરાગત દવા પદ્ધતિ માત્ર સારવાર પુરતી મર્યાદિત નથી, પરંતુ તે જીવનનું સર્વગ્રાહી વિજ્ઞાન છે. દર્દ દૂર થવો અને સારવાર ઉપરાંત, આયુર્વેદમાં સામાજિક સ્વાસ્થ્ય, માનસિક સ્વાસ્થ્ય – સુખ, પર્યાવરણીય સ્વાસ્થ્ય, કરુણા, સહાનુભૂતિ અને ઉત્પાદકતાનો સમાવેશ થાય છે. તેથી આપણો આયુર્વેદ જીવનના જ્ઞાન તરીકે સમજવામાં આવે છે. તેને પાંચમો વેદ કહેવામાં આવે છે.
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી
સારા સ્વાસ્થ્યનો સીધો સંબંધ સંતુલિત આહાર સાથે છે. આપણા પૂર્વજો માનતા હતા કે કોઈપણ રોગનો અડધો ઈલાજ સંતુલિત આહારમાં રહેલો છે. આપણી પરંપરાગત તબીબી પદ્ધતિઓ કઈ ઋતુમાં શું ખાવું અને શું ન ખાવું તેની માહિતીથી ભરપૂર છે. મને સંતોષ છે કે બાજરીના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવાના ભારતના પ્રસ્તાવને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર દ્વારા સ્વીકારવામાં આવ્યો છે. વર્ષ 2023 ના રોજ ‘આંતરરાષ્ટ્રીય બાજરી વર્ષ’ જાહેર કરવું એ માનવતા માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક પગલું છે.
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી
આયુર્વેદ, સિદ્ધ, યુનાની ફોર્મ્યુલેશનની પણ વૈશ્વિક સ્તરે ઘણી માંગ છે. વિશ્વના ઘણા દેશો આજે રોગચાળાને રોકવા પરંપરાગત હર્બલ પધ્ધતિના ઉપયોગ પર ભાર મૂકે છે. ભારતની યોગ પરંપરા ડાયાબિટીસ, સ્થૂળતા, ડિપ્રેશન જેવા અનેક રોગો સામે લડવામાં વિશ્વને ઘણી મદદ કરી રહી છે. આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ દ્વારા, યોગ લોકપ્રિય બની રહ્યો છે અને વિશ્વભરના લોકોને માનસિક તણાવ ઘટાડવા, મન-શરીર-ચેતનાને સંતુલિત કરવામાં મદદ કરી રહ્યો છે.
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી
હું પણ આ વૈશ્વિક કેન્દ્ર માટે પાંચ ધ્યેયો રાખવા માંગુ છું. પ્રથમ ધ્યેય ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને પરંપરાગત જ્ઞાન એકત્રિત કરવાનો છે, તેનો ડેટાબેઝ બનાવવાનો છે.
ગ્લોબલ સેન્ટર ફોર ટ્રેડિશનલ મેડિસિન (GCTM) એ પરંપરાગત દવાઓના પરીક્ષણ અને પ્રમાણપત્ર માટે આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો પણ બનાવવા જોઈએ. આ તમારી સંસ્થાનું બીજું લક્ષ્ય હોઈ શકે છે. આ સાથે આ દવાઓ પર દરેક દેશના લોકોનો વિશ્વાસ વધુ વધશે.
GCTM એ એવું પ્લેટફોર્મ હોવું જોઈએ જ્યાં વિશ્વની પરંપરાગત દવાઓના નિષ્ણાતો એક સાથે આવે, સાથે આવે, તેમના અનુભવો શેર કરે. આ વૈશ્વિક કેન્દ્ર આ પ્રયાસોને તેનું ત્રીજું લક્ષ્ય બનાવી શકે છે.
આ કેન્દ્રનો ચોથો ધ્યેય સંશોધનમાં રોકાણ સાથે સંબંધિત હોવો જોઈએ. GCTM એ પરંપરાગત દવાના ક્ષેત્રમાં સંશોધન માટે ભંડોળ એકત્ર કરવું જોઈએ.
પાંચમો ધ્યેય સારવાર પ્રોટોકોલ સાથે સંબંધિત છે. શું GCTM અમુક ચોક્કસ રોગો માટે સાકલ્યવાદી સારવાર પ્રોટોકોલ વિકસાવી શકે છે જેમાં દર્દીને આધુનિક અને પરંપરાગત દવાઓ બંનેમાંથી ફાયદો થાય છે?
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી
આપણે ભારતીયો વસુધૈવ કુટુંબકમ અને સર્વ સંતુ નિરામયની ભાવનામાં જીવતા લોકો છીએ. આખું વિશ્વ એક કુટુંબ છે અને આ આખો પરિવાર હંમેશા સ્વસ્થ રહે, આ અમારી ફિલસૂફી રહી છે.
પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી