ભારતને મંગળવારે (16 ઓગસ્ટ 2022) વિશ્વ સંચાલક મંડળ FIFA દ્વારા ‘તૃતીય પક્ષોના અયોગ્ય પ્રભાવ’ માટે સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યું હતું અને ઓક્ટોબરમાં નિર્ધારિત અંડર-17 મહિલા વર્લ્ડ કપની યજમાનીનો અધિકાર દેશ પાસેથી છીનવી લીધો હતો. ઓલ ઈન્ડિયા ફૂટબોલ ફેડરેશન (AIFF) પર FIFA દ્વારા તેના 85 વર્ષના ઈતિહાસમાં પ્રથમ વખત પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
The Bureau of the FIFA Council has unanimously decided to suspend the All India Football Federation (AIFF) with immediate effect due to undue influence from third parties, which constitutes a serious violation of the FIFA Statutes: FIFA
— ANI (@ANI) August 16, 2022
FIFA એ પોતાના એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું, “FIFA કાઉન્સિલના બ્યુરોએ સર્વસંમતિથી તૃતીય પક્ષોના અયોગ્ય પ્રભાવ ને કારણે અખિલ ભારતીય ફૂટબોલ ફેડરેશન (AIFF) ને તાત્કાલિક અસરથી સસ્પેન્ડ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે, જે FIFA કાયદાઓનું ગંભીર ઉલ્લંઘન છે.
AIFF એક્ઝિક્યુટિવ કમિટીની સત્તાઓ રદ્દ કરવામાં આવે અને AIFF વહીવટીતંત્ર AIFF ની દૈનિક બાબતો પર સંપૂર્ણ નિયંત્રણ મેળવી લે તે પછી વહીવટકર્તાઓની સમિતિની રચના કરવાના આદેશ પછી સસ્પેન્શન ઉઠાવી લેવામાં આવશે.
સસ્પેન્શનનો અર્થ એ છે કે FIFA U-17 મહિલા વર્લ્ડ કપ 2022, ભારતમાં 11-30 ઑક્ટોબર 2022 ના રોજ યોજાવાનો છે, તે હાલમાં ભારતમાં આયોજન મુજબ યોજી શકાશે નહીં. FIFA ટુર્નામેન્ટના સંદર્ભમાં આગળના પગલાઓનું મૂલ્યાંકન કરી રહ્યું છે અને જો અને જ્યારે જરૂર પડશે તો આ બાબતને કાઉન્સિલના બ્યુરોને મોકલશે. FIFA ભારતમાં યુવા બાબતો અને રમતગમત મંત્રાલય સાથે સતત રચનાત્મક સંપર્કમાં છે અને આશા છે કે આ કેસમાં હજુ પણ સકારાત્મક પરિણામ આવી શકે છે.”
નોંધનીય છે કે ભારત આ વર્ષે 11 થી 30 ઓક્ટોબર દરમિયાન U-17 મહિલા વર્લ્ડ કપની યજમાની કરવાનું હતું. જો કે, સસ્પેન્શનને પગલે, હવે ઇવેન્ટ હોસ્ટ કરવાની શક્યતાઓ અંધકારમય લાગી રહી છે.
હમણાં સુધીનો ઘટનાક્રમ
ચાલુ વર્ષના મે મહિનાથી, ભારતમાં ફૂટબોલની દુનિયામાં ઘણું બધું બન્યું છે જેના કારણે 16 ઓગસ્ટના રોજ સસ્પેન્શનની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. અહીં પ્રફુલ પટેલને હાંકી કાઢવાના સુપ્રીમ કોર્ટના આદેશની સમયરેખા છે.
18 મે, 2022 ના રોજ, ભારતની સર્વોચ્ચ અદાલતે પ્રફુલ્લ પટેલને AIFF પ્રમુખના પદ પરથી મુક્ત કર્યા કારણ કે તેમણે રમતગમત સંહિતા મુજબ 12 વર્ષનો મહત્તમ માન્ય કાર્યકાળ પૂર્ણ કર્યો હતો. જો કે, તેના બંધારણ અંગે સર્વોચ્ચ અદાલતમાં પેન્ડિંગ કેસો હોવાથી, ડિસેમ્બર 2020માં તેમની ત્રીજી મુદત પૂરી થઈ ત્યારથી નવી ચૂંટણીઓ થઈ શકી ન હતી. મે મહિનામાં, સર્વોચ્ચ અદાલતે AIFF નું સંચાલન કરવા માટે એક કમિટી ઑફ એડમિનિસ્ટ્રેટર્સ (CoA) ની નિમણૂક કરી હતી. CoAને આ જ સંસ્થા માટે બંધારણનો મુસદ્દો તૈયાર કરવા પણ કહેવામાં આવ્યું હતું.
29 મે, 20222ના રોજ, CoA સભ્ય ડૉ. એસ.વાય. કુરેશીએ જાહેરાત કરી કે આ વર્ષના સપ્ટેમ્બરના અંત સુધીમાં AIFFનું નવું બંધારણ અમલમાં આવશે.
11 જૂન, 2022ના રોજ, રાષ્ટ્રીય રમતગમત સંહિતા, FIFA અને AFCના કાયદા અનુસાર AIFFમાં વહેલી તકે ચૂંટણીઓ અંગે ચર્ચા કરવા CoA અને સંલગ્ન એકમોના સભ્યો વચ્ચે બેઠક યોજાઈ હતી.
21 જૂન, 2022 ના રોજ, મુલાકાત લેનાર FIFA-AFC ટીમ અને CoA વચ્ચે બેઠક યોજાઈ હતી. AIFF ની રોજબરોજની કામગીરીની દેખરેખ માટે 12 સભ્યોની સલાહકાર સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી. સમિતિને માહિતી અને મંજૂરીઓ માટે CoA સભ્યોને નિયમિત અપડેટ્સ મોકલવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું.
23 જૂન, 2022 ના રોજ, FIFA પ્રતિનિધિમંડળ એ ખાતરી સાથે રવાના થયું કે નવું બંધારણ 31 જુલાઈ સુધીમાં પૂર્ણ થઈ જશે અને સપ્ટેમ્બરના અંત સુધીમાં ચૂંટણીઓ યોજવામાં આવશે.
6 જુલાઈ, 2022ના રોજ, બંધારણના મુસદ્દાની ચર્ચા કરવા માટે CoA અને AIFFના રાજ્ય સંગઠનોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતી સાત સભ્યોની સમિતિ વચ્ચે બેઠક યોજાઈ હતી.
16 જુલાઈ, 2022 ના રોજ, AIFF બંધારણનો અંતિમ ડ્રાફ્ટ મંજૂરી માટે સુપ્રીમ કોર્ટમાં સબમિટ કરવામાં આવ્યો હતો.
18 જુલાઈ, 2022 ના રોજ, અહેવાલ આવ્યો હતો કે AIFF ના રાજ્ય એકમો બંધારણના અંતિમ ડ્રાફ્ટમાં કેટલીક જોગવાઈઓથી ખુશ નથી. જો કે, તેઓ ફિફા દ્વારા પ્રતિબંધની કોઈ શક્યતાને ટાળવા માટે મધ્યમ જમીન શોધવા માટે તૈયાર હતા. નોંધનીય રીતે, રાજ્ય સંગઠનોએ ફિફાને પત્ર લખ્યો હતો કે બંધારણના અંતિમ મુસદ્દામાં કેટલીક કલમો “ભેદભાવપૂર્ણ અને અતાર્કિક” છે.
21 જુલાઈ, 2022ના રોજ, સર્વોચ્ચ અદાલતે રાજ્યના સંગઠનો અને CoAને સૂચિત બંધારણ સામે વાંધો દાખલ કરવા જણાવ્યું હતું.
26 જુલાઈ, 2022ના રોજ, FIFA એ ભલામણ કરી હતી કે AIFFને ડ્રાફ્ટ બંધારણમાં ઉલ્લેખિત 50 ટકાને બદલે કારોબારી સમિતિમાં પ્રતિષ્ઠિત ખેલાડીનું 25 ટકા પ્રતિનિધિત્વ સહ-ઓપ્ટેડ સભ્યો તરીકે હોવું જોઈએ. એક પત્રમાં, તેણે કહ્યું, “જો કે અમે સંમત છીએ કે ખેલાડીઓનો અવાજ સાંભળવો જરૂરી છે, અમે એ પણ વિચારીએ છીએ કે AIFFના વર્તમાન સભ્યોના મહત્વને ઓછું ન કરવું જોઈએ. કોંગ્રેસના માળખામાં 50 ટકા સભ્યોને લાવવા એ સમજદારીભર્યો વિચાર નથી અને AIFFએ ભવિષ્યમાં વધુ વૈવિધ્યસભર બનવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ.”
28 જુલાઈના રોજ, સુપ્રીમ કોર્ટે AIFF ચૂંટણી પર સુનાવણી માટે 3 ઓગસ્ટની તારીખ નક્કી કરી હતી અને ઉલ્લેખ કર્યો હતો કે અગ્રતા વુમન્સ અંડર-17 વર્લ્ડ કપનું આયોજન કરવામાં આવશે. જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડે ટિપ્પણી કરી હતી કે જો કે કોર્ટ આખી સમિતિને અંતિમ સ્વરૂપ આપી શકતી નથી, પરંતુ તે ચૂંટણી માટે નિર્દેશ જારી કરી શકે છે.
ઑગસ્ટ 3, 2022ના રોજ, સર્વોચ્ચ અદાલતે એક વચગાળાનો આદેશ જારી કર્યો અને AIFFને ઑક્ટોબર 2022માં મહિલા અન્ડર-17 વર્લ્ડ કપનું સુચારુ આયોજન સુનિશ્ચિત કરવા માટે ચૂંટણી યોજવા અને પૂર્ણ કરવા જણાવ્યું. કોર્ટે ચૂંટણીના સમયપત્રક માટે 27-દિવસનો સમય મંજૂર કર્યો. કોર્ટે એઆઈએફએફને રાજ્ય ફૂટબોલ એસોસિએશનના 36 પ્રતિનિધિઓ અને 36 પ્રતિષ્ઠિત ખેલાડીઓનો સમાવેશ કરતી ઈલેક્ટોરલ કૉલેજની રચના કરીને કાર્યકારી સમિતિની ચૂંટણી કરાવવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.
ઑગસ્ટ 6, 2022 ના રોજ, FIFA એ AIFF ને સસ્પેન્ડ કરવાની ધમકી આપી અને મહિલા U-17 વર્લ્ડ કપની યજમાનીના અધિકારો રદ કર્યા, અને કારણ તરીકે તૃતીય પક્ષોના અયોગ્ય પ્રભાવ ને ટાંક્યો.
7 ઓગસ્ટ, 2022ના રોજ, CoA એ FIFAને ખાતરી આપી કે AIFFને ક્રમમાં ગોઠવવાની પ્રક્રિયા ટ્રેક પર છે. તેણે રાષ્ટ્રીય સંસ્થાને સ્થગિત કરવા માટે ફિફાનો સંપર્ક કરવા બદલ પદભ્રષ્ટ પ્રમુખ પ્રફુલ્લ પટેલની પણ નિંદા કરી.
11 ઓગસ્ટ, 2022 ના રોજ, એવું નોંધવામાં આવ્યું હતું કે CoA એ પ્રફુલ પટેલ પર FIFA અને AFC તરફથી ભારત પર પ્રતિબંધની ધમકી આપતો પત્ર “વ્યવસ્થિત” કરવાનો આરોપ લગાવતી સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરી હતી. CoA એ સર્વોચ્ચ અદાલતને વિનંતી કરી કે પટેલને “ફિફા અને એએફસીમાં હોદ્દા સહિત અને તે પૂરતું મર્યાદિત નહીં” કોઈપણ ફૂટબોલ-સંબંધિત હોદ્દા પર તરત જ પ્રતિબંધ મૂકવા. ઉલ્લેખનીય છે કે, પટેલ FIFAની એક્ઝિક્યુટિવ કાઉન્સિલના સભ્ય અને AFCમાં વાઇસ-પ્રેસિડેન્ટ છે.
CoA એ કહ્યું, “શું ખરાબ છે, અને જે હાલની કન્ટેમ્પટ પિટિશનનું પ્રાથમિક કારણ છે, તે એઆઈએફએફના ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ શ્રી પ્રફુલ પટેલની સતત કેન્દ્રીય ભૂમિકા છે, જેમણે FIFA-AFC તરફથી પત્રની વ્યવસ્થા કરી હોવાનું સ્પષ્ટપણે સ્વીકાર્યું છે. અને તેમની માનનીય અદાલતની કાર્યવાહીમાં હસ્તક્ષેપ કરવાના સ્પષ્ટ હેતુ સાથે 6 ઓગસ્ટ, 2022ના રોજ 35 હસ્તક્ષેપ કરનાર સભ્ય એસોસિએશનોની બેઠક યોજી છે.”
13 ઓગસ્ટ, 2022ના રોજ, મતદાનના રિટર્નિંગ ઓફિસર ઉમેશ સિન્હાએ વેટરન એડમિનિસ્ટ્રેટર્સ સુબ્રત દત્તા અને લાર્સિંગ મિંગના નામાંકનને ફગાવી દીધા હતા કારણ કે તેઓ પહેલેથી જ ત્રણ ટર્મથી વહીવટી પદ પર હતા.
15 ઓગસ્ટ, 2022ના રોજ, FIFA એ ભારતના રમતગમત મંત્રાલયને AIFF ચૂંટણી માટે ઇલેક્ટોરલ કૉલેજમાં વ્યક્તિગત સભ્યોને સામેલ કરવાના વિરોધ વિશે જાણ કરી હતી. અગાઉ જુલાઈમાં ફિફાએ પણ આવી જ ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી.
